Ένα άρθρο για την προστασία του πλανήτη από τον Δρ Ι. Σ. Ιωσηφίδη, Αντιπρόεδρο του ΣΠΕΚ.
«Μέτρον άριστον», μας δασκάλεψαν οι σοφοί αρχαίοι μας. Γιατί όταν με καταχρήσεις φτάνουμε στα άκρα όρια, τότε καταστρέφουμε και αυτοκαταστρεφόμαστε. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, αν υπάρχουν εξωγήινοι γύρω μας – μια όχι ευκαταφρόνητη πιθανότητα – μήπως έχουν ήδη καταστρέψει τον πλανήτη τους και αναζητούν νέο; Μα μήπως οι πλούσιες αραβικές χώρες ετοιμάζουν εποίκηση στον Άρη σε 1 αιώνα;
Nαι. Η κατάσταση με τον πλανήτη μας, που καταρρέει χρόνο τον χρόνο, είναι ένας εφιάλτης που τον βλέπουμε στον ξύπνιο μας, όχι στον ύπνο μας. Δεν χρειάζεται κάποια νέα έκθεσή της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC, GIEC). Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη υπολογίζεται ν’ αυξηθεί κατά άλλους +1,5 βαθμού Κελσίου, σταδιακά ως το 2030. Όμως, αυτό γίνεται δέκα χρόνια νωρίτερα από όσα είπαν προηγούμενες εκτιμήσεις. Άρα η απειλή για νέες «πρωτοφανείς» καταστροφές του πλανήτη με καύσωνες, πλημμύρες κλπ κλπ θα ενσκύψει νωρίτερα. Κύματα ακραίου καύσωνα θα τον πλήττουν κάθε δεκαετία αντί κάθε πενηνταετία. Τα ήδη ογκώδη οξείδια του άνθρακα, υπαίτια του φαινόμενου του θερμοκηπίου, θα προκαλούν διαταραχές του κλίματος για δεκαετίες, αν όχι για αιώνες. Αυτό δεν μπορούν να το αποσιωπούν οι επιστήμονες της Διακυβερνητικής επιτροπής του ΟΗΕ για την Αλλαγή του Κλίματος. Βέβαια, ως κατηγορούμενο για την απορρύθμιση θα ονοματίσουν τον άνθρωπο, και όχι ανίκανους ηγέτες στη γη.
Χιλιάδες επιστημονικές μελέτες (σχεδόν 15000) από 195 χώρες, προμηνύουν πολύ άσχημες εξελίξεις. Από το 2030 μέχρι το 2050, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη προβλέπεται να συνεχιστεί πέρα από το όριο-κλειδί της Συμφωνίας του Παρισιού, δηλαδή δεν θα περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας «πολύ κάτω» από τους +2 βαθμούς Κελσίου – ούτε έστω από τον +1,5 βαθμό Κελσίου ακόμη κι αν καταφέρουμε να μειώσουμε πολύ τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Μέχρι σήμερα η θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί μόνο κατά 1,1 βαθμό Κελσίου, κι όμως οι συνέπειες είναι τραγικές π.χ. 50 βαθμοί Κελσίου στον «ψυχρό» Καναδά.
Συνεπώς με μια αύξηση +1,5 βαθμού Κελσίου, οι καύσωνες, οι πλημμύρες και τ’ ακραία φαινόμενα θα γίνουν δριμύτερα, συχνότερα και σε ανύποπτους χρόνους. Το λιώσιμο των πάγων στους πόλους προξενεί άνοδο της στάθμης των ωκεανών, που δεν θα σταματήσει μέχρι και το 2300. Ήδη από το 1900 έχει αυξηθεί κατά 20 εκατοστά, ενώ μέχρι το 2100 θ’ ανέβει κατά 60, ακόμη και με +2 βαθμούς Κελσίου. Ο θάνατος δασών επίσης ωθεί το κλιματικό σύστημα σε δραματικό αδιέξοδο. Ναι, αυτά σημαίνουν πως η ζωή στη Γη σε 30 χρόνια θ’ αλλάξει και με πολλές απώλειες.
Μπροστά σ’ αυτό το μέλλον, οι εκκλήσεις για δράση πληθαίνουν. Είναι αρκετή μια ισχυρή, ταχεία και με διάρκεια μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Μόνο έτσι θα εξουδετερώσουμε τη ζημιά που προξενούν τα οξείδια άνθρακα. Αλλαγή! Η παγκόσμια βιομηχανία και κατανάλωση πρέπει, επιτέλους, ν’ απομακρυνθούν απ’ τον άνθρακα, όπως ο διάβολος το λιβάνι.
«Δεν υπάρχει χρόνος για να περιμένουμε και δεν υπάρχει χώρος για δικαιολογίες», φλυαρεί ο ΓΓ Αντόνιο Γκουτέρες. Αλήθεια, γιατί δεν καθίσει στο σκαμνί τις μισές χώρες του ΟΗΕ που δεν δεσμεύτηκαν για τις εκπομπές αερίων και το φαινόμενο θερμοκηπίου; Αν μετά τη Γλασκώβη παραμείνουν αδρανείς, δεν θα είναι έκπληξη ο πλανήτης να υπερθερμανθεί κατά +4 ή +5 βαθμούς Κελσίου (ενώ μετά τη Συμφωνία του Παρισιού το 2015, τέθηκε στόχος να έφτανε μόνο τους +3 βαθμούς Κελσίου).
Η Διακυβερνητική δεν φαίνεται να ελευθερώνεται από τα γραφειοκρατικά πλοκάμια των κρατών που εξακολουθούν να μην δεσμεύονται. Γι’ αυτό πρέπει τα ασύδοτα κράτη να καταγγέλλονται σε διεθνή δικαστήρια και να καταβάλλουν βαριές ποινές.
Κλείνω με μία Εισήγηση, ίσως υπερβολική, αλλά ας τεθεί παρά ν’ αποσιωπηθεί.
«Πρέπει ο ΟΗΕ, με άξονα το Συμβούλιο Ασφαλείας, να συγκεντρώσει ένα μεγάλο ποσό – κυρίως από τις πλουσιότερες χώρες – για να χρηματοδοτήσει σοβαρότατες επιστημονικές έρευνες με στόχο να εκτοξευθούν στην ατμόσφαιρα διαστημόπλοια και δορυφόροι με εξοπλισμό που να απορροφά ή να εξουδετερώνει τα οξείδια του άνθρακα που είναι υπαίτια για τον σχηματισμό θερμοκηπίου. Σήμερα υπάρχουν σκάφη που απορροφούν κηλίδες πετρελαίου που μολύνουν ωκεανούς και ακτές. Αν γίνει, το πρόβλημα θα λυθεί σε 10 χρόνια, χωρίς φλυαρίες ανευθυνοϋπεύθυνων.
Ν όχι, τότε το επόμενο καλύτερο σενάριο, που θα οδηγήσει τη θερμοκρασία να πέσει κάτω από το όριο του +1,5 βαθμού Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, είναι η δραστική μείωση των εκπομπών με τον εξής τρόπο: ν’ απορροφάται περισσότερο CO2 απ’ όσο εκπέμπουμε. Η επιστημονική έρευνα για δέσμευση σε μεγάλη κλίμακα του CO2 από την ατμόσφαιρα πρέπει να εντατικοποιηθούν». Μεγάλο το στοίχημα.
ΔΡ ΙΩΣΗΦ Σ. ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ
Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
10 Αυγούστου, 2021
