ΜικροΑπολογισμός της Λίλης Λαμπρέλλη

1^η Ερώτηση ΣΠΕΚ: Υπάρχει κάποιο γεγονός (ευχάριστο ή όχι) που θυμάστε έντονα; Σας επηρέασε, σας προβλημάτισε, σας άλλαξε τις αναζητήσεις, σας ενέπνευσε για δημιουργία και κέρδος;

Λ.Λ.:   Το πιο ανατρεπτικό γεγονός στη ζωή μου – μετά τη γέννηση της κόρης μου – ήταν ένα σεμινάριο του Henri Gougaud για την αφήγηση λαϊκών παραμυθιών, τον Μάρτιο του 1998. Τη μεγάλη ανατροπή την συνειδητοποίησα χρόνια αργότερα, όταν συνταξιοδοτήθηκα, το 2014. Τότε είχα τον χρόνο να απολαύσω τα μεγάλα δώρα (κέρδη, αν θέλετε) που μου πρόσφεραν τα παραμύθια προφορικής παράδοσης: τη χαρά της αφήγησης, του μοιράσματος θεωρητικής γνώσης και πρακτικής εμπειρίας σε σεμινάρια, την επιστροφή στην περιπέτεια της γραφής, πέρα από τις συναντήσεις με λογιών λογιών ποιητές και στοχαστές. Περισσότερο από οτιδήποτε και οποιονδήποτε, η σχέση μου με τους θησαυρούς της προφορικής παράδοσης που άντεξαν στον χρόνο άλλαξε τη ματιά μου στη ζωή και στον κόσμο.

2^η Ερώτηση ΣΠΕΚ: Υπάρχει κάποιο έργο σας, λογοτεχνικό ή καλλιτεχνικό ή επιστημονικό που θα το κάνατε διαφορετικά ή καθόλου; Γιατί; Αν όχι, απαντήστε μονολεκτικά;

Λ.Λ.: Ναι, πιστεύω ότι θα έγραφα διαφορετικά το βιβλίο «Κβάζαρ ή εκεί που βρίσκονται τα χαμένα» για να περάσει με άλλον τρόπο αυτό που προσπάθησα να πω: πως η ζωή προχωράει με απώλειες αλλά τίποτα δεν πάει χαμένο. Ελπίζω κάποτε να μπορέσω να το ξαναγράψω αλλιώς.

3^η Ερώτηση ΣΠΕΚ: Τί αναζητάτε ακόμη στην ζωή σας και την λογοτεχνική/ καλλιτεχνική/ επιστημονική/ επαγγελματική σας πορεία; Υπάρχουν συγκεκριμένες «ανησυχίες»;

Λ.Λ.: Αυτό που πάντα αναζητούσα, μόνο που τώρα το κάνω συνειδητά, είναι μια καλή ποιότητα ησυχίας που να τροφοδοτείται από αγάπη (δηλαδή συνύπαρξη με «φίλους» – είτε κοντινούς είτε μακρινούς, είτε ζωντανούς είτε πεθαμένους) και δημιουργικότητα. Οποιουδήποτε είδους κούφια κοινωνικότητα, αναγκαστική συνύπαρξη, ανταγωνισμός ή αντιδικία, μου ακυρώνουν τη δημιουργική διάθεση. Ιδίως τώρα, με τη δυστοπία της πανδημίας, ανησυχώ μήπως με παρασύρει η βραδύτητα των καιρών και – ακόμα χειρότερα –  η βραδύτητα των επικείμενων γηρατειών και δεν είμαι πια στην ενεργητική μεριά της δημιουργίας-παραγωγής-ζωής αλλά στην παθητική μεριά της απραξίας-κατανάλωσης-θανάτου όσο είμαι ακόμα εν ζωή.

4^η Ερώτηση ΣΠΕΚ: Τί σημαίνει για σας «καλή υστεροφημία»; Τί να θυμάται ο κόσμος για σας;

Λ.Λ.: Τι νόημα έχει μια τέτοια υστεροφημία; Για μένα, καμία. Το όνειρο του λαϊκού παραμυθά δεν είναι να τον θυμούνται αλλά να θυμούνται τα παραμύθια που είπε για να τα πουν με τη σειρά τους σε άλλους κι αυτοί σε άλλους, πάλι και πάλι, και να παραμείνουν ζωντανά. Όπως λέει κι ο δάσκαλός μου, ο Henri Gougaud, η φιλοδοξία του παραμυθά είναι να θυμούνται αυτά που είπε για καιρό αλλά ο ίδιος σιγά σιγά να γίνει ανώνυμος.  Πιστεύω πως θα πρέπει να μας απασχολεί πόσο έντιμοι είμαστε απέναντι στον εαυτό μας και στους άλλους όσο είμαστε εν ζωή και όχι αν θα θεωρηθούμε έντιμοι ή σημαντικοί για οποιονδήποτε λόγο μετά θάνατον. Η ανάγκη για «καλή υστεροφημία» αφορά τους αδικαίωτους, αλλιώς είναι κάτι σαν ναρκισσιστική εμμονή, αγγίζει μόνο σκοτεινά κομμάτια της ψυχής. 

Η Λίλη Λαμπρέλλη κατάγεται από τη Μυτιλήνη και το Αϊβαλί, γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε νομικά στο ΕΚΠΑ και στο ULB. Δούλεψε για λίγο δικηγόρος στην Αθήνα και για σχεδόν τριάντα χρόνια μεταφράστρια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Λουξεμβούργο και τις Βρυξέλλες. Στις αρχές του 1998, από καθαρή συγκυρία, παρακολούθησε ένα σεμινάριο για τα λαϊκά παραμύθια και την αφήγησή τους του συγγραφέα και αφηγητή, Henri Gougaud, που οδήγησε σε μακριά μαθητεία μαζί του (έξι ετήσιους κύκλους σεμιναρίων), καθώς και με άλλους σημαντικούς αφηγητές και θεωρητικούς των λαϊκών παραμυθιών. Εδώ και χρόνια αφηγείται, κάνει σεμινάρια για τα λαϊκά παραμύθια και την αφήγησή τους και συγχρόνως γράφει βιβλία για παιδιά, εφήβους, ενήλικες. Έχουν εκδοθεί είκοσι δύο βιβλία της (τρία από αυτά και σε μορφή audio), επίσης η μετάφραση στο “Γέλιο του βατράχου” του Η. Gougaud, ένα cd με παραμύθια, και κείμενά της έχουν ενταχθεί σε συλλογικές εκδόσεις. Έχει βραβευτεί δύο φορές (το 2011 και το 2020) από το IBBY Greece και το 2016 ήταν υποψήφια για το διεθνές βραβείο Astrid Lindgren.