Διαγωνισμοί

Προκήρυξη 3ου Ποιητικού Διαγωνισμού του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου

Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, μετά την πολύ μεγάλη επιτυχία που είχαν στις αρχές του 2020 οι Διαγωνισμοί Ποίησης Νέων α) Για την Κική Δημουλά και β) Για τον Τάσο Λειβαδίτη, προκηρύσσει 3ο Διαγωνισμό ποιήματος ή πεζόμορφου ποιητικού στοχασμού μεταξύ νέων (ηλικίας 17-37 χρόνων) για τον Γιάννη Ρίτσο. Ο 3ος Διαγωνισμός αρχίζει στις 23/4/21, Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, και λήγει στις 23/5/21. Δεν καταβάλλονται έξοδα συμμετοχής.

Α. ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

1. Δικαίωμα συμμετοχής στο Διαγωνισμό Ποίησης έχουν ελληνόφωνες νέοι και νέες, ηλικίας 17 μέχρι 37 χρόνων, από Ελλάδα, Κύπρο και Ομογένεια.

2. Το έργο θα πρέπει να έχει γραφτεί ειδικά για τον Διαγωνισμό Ανθολογία Ποίησης Νέων ΣΠΕΚ “Για τον Γιάννη Ρίτσο” και να μην έχει υποβληθεί σε άλλο Διαγωνισμό σε Ελλάδα, Κύπρο, Ομογένεια ή σε συλλογή του νέου που εξέδωσε ή σε Ανθολογία.

3. Κάθε νέος / νέα μπορεί να υποβάλει μόνο ένα έργο και να είναι αυθεντικά δικό του.

4. Το έργο που θα υποβάλει θα είναι α) ποίημα 12-20 γραμμών (90-150 λέξεων) ή β) πεζόμορφος ποιητικός στοχασμός, κείμενο 16-23 γραμμών (250-370 λέξεων).

5. Γραφή σε word, Arial ή Times Roman, μεγέθους 12, με διάστημα γραμμών 1,0.

6. Τα έργα που θα υποβάλλονται πρέπει να είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα – πανελλήνια δημοτική και δεν θα περιέχουν ανοίκειες ή υβριστικές εκφράσεις/ λέξεις ακρότητας, ρατσισμού, ναζισμού-φασισμού, εναντίον της ελευθερίας και δημοκρατίας.

7. Το ποίημα έχει ως θέμα α) την Ελευθερία β) τη Δημοκρατία ή γ) ελεύθερο.

8. Έπειτα οι νέοι που συμμετέχουν απαντούν με 100 λέξεις στην ερώτηση «Γιατί γράφεις ποίηση;» και με άλλες 100 λέξεις στην ερώτηση «Τι σε εμπνέει ή  σε συγκινεί από την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου;».

9. Ο νέος / η νέα αποστέλλει επίσης ένα σύντομο βιογραφικό σημείωματο πολύ 70 λέξεων – που να αναφέρει τα εξής μόνο 1. όνομα και επίθετο 2. Χρόνος γέννησης, 3. τόπος γέννησης και τόπος διαμονής, 4. μόρφωση/ σπουδές και τίτλοι 5) πού εργάζεται, 6) ασχολίες, χόμπι, στόχοι.

10. Ο διαγωνιζόμενος στέλνει τα κείμενα (4, 8, 9) με e-mail στη διεύθυνση info@cultural-association.org υπόψη της Κριτικής Επιτροπής με θέμα ‘Διαγωνισμός ΣΠΕΚ «ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΠΟΙΗΣΗΣ ΝΕΩΝ – Για τον Γιάννη Ρίτσο» 2021.

Β. ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

  • Ζωή Σαμαρά, Ομότιμη Καθηγήτρια Αριστοτελείου Παν. Θεσσαλονίκης
  • Δρ Κώστας Κατσώνης, φιλόλογος, λογοτέχνης, Πρόεδρος Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Λάρνακας
  • Νίκος Ευθυμίου, φιλόλογος, δοκιμιογράφος
  • Έλενα Καραγιάννη – Βαρνάβα, φιλόλογος, συγγραφέας
  • Ρούλα Ιωαννίδου – Σταύρου, φιλόλογος, λογοτέχνης
  • Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης, ποιητής, Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου

Προϊσταμένη Έργου: Σίσσυ Σιγιουλτζή Ρουκά, ΜΑ, ΒΑ, Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου/ ΣΠΕΚ, φιλόλογος- λογοτέχνης- παραγωγός προγραμμάτων για τον πολιτισμό.

Η Κριτική Επιτροπή απορρίπτει ένα έργο, εάν κρίνει ότι δεν πληρούνται οι 1-10 προϋποθέσεις της Προκήρυξης του Διαγωνισμού. Επίσης, απορρίπτει όσα κείμενα στέλνονται μετά τα μεσάνυκτα της 23ης Μαΐου 2021.

Γ. ΕΠΑΘΛΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

Η Κριτική Επιτροπή βάσει κριτηρίων και ειδικού πλαισίου θα επιλέξει τα καλύτερα μεταξύ των έργων που θα κατατεθούν, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη και τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που συνοδεύουν τον Διαγωνισμό. Τα έργα που θα επιλεγούν, θα ενταχθούν στην Ανθολογία Ποίησης Νέων του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου «Για τον Γιάννη Ρίτσο».

Επιπλέον, η Ανθολογία Ποίησης Νέων του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου «Για τον Γιάννη Ρίτσο» και οι νέοι / -ες που συμμετέχουν επιτυχώς με τα έργα τους θα προβληθούν διεθνώς μέσα από εκπομπή του Web RadioTV “Solomos” του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου / ΣΠΕΚ.

Επιπρόσθετα, η Ανθολογία Ποίησης Νέων του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου «Για τον Γιάννη Ρίτσο» και οι νέοι / -ες που συμμετέχουν επιτυχώς με τα έργα τους θα παρουσιαστούν στην Ψηφιακή Λέσχη Ανάγνωσης Δ.Α.Δ.Α. του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου / ΣΠΕΚ.

Παράλληλα, ο 3ος Διαγωνισμός Ποίησης του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου / ΣΠΕΚ, σε όλα τα στάδια του, θα καλυφθεί επικοινωνιακά διεθνώς μέσα από συνεργαζόμενα ΜΜΕ, Social Media, τον διαδικτυακό κόμβο www.cultural-association.org, το ενημερωτικό δελτίο «ΩΡΕΣ» του ΣΠΕΚ και την ετήσια περιοδική έκδοση του ΣΠΕΚ «ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ».

Τέλος, δίνεται η δυνατότητα σε όλους ανεξαιρέτως τους νέους και τις νέες (ηλικίας 17-37 χρόνων) που θα συμμετέχουν στον 3ο Διαγωνισμό Ποίησης του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου / ΣΠΕΚ να δραστηριοποιηθούν στον ΣΠΕΚ και να ενταχθούν στην «ΠΤΕΡΥΓΑ: ΝΕΟΙ» του ΣΠΕΚ, να αρθρογραφούν και να επικοινωνούν θέματα ενδιαφέροντός τους στην αντίστοιχη στήλη / σελίδα στον διαδικτυακό κόμβο www.cultural-association.org.

Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου εύχεται στους νέους: Καλή Έμπνευση!

Για το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΠΕΚ,

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά ΜΑ, ΒΑΔρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης
Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας ΚύπρουΑντιπρόεδρος Συνδ. Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Φιλόλογος, Λογοτέχνης, Παραγωγός Πολιτιστικών ΠρογραμμάτωνΛογοτέχνης, Επιστήμων, Πρόεδρος Εν. Λογοτεχνών Κύπρου

ΕΙΔΙΚΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ
Για τον 3ο Διαγωνισμό ποιήματος ή πεζόμορφου ποιητικού στοχασμού
μεταξύ νέων (ηλικίας 17-37 χρόνων) «Για τον Γιάννη Ρίτσο»,
που αρχίζει στις 23/4/21, Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, και λήγει στις 23/5/21.

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΡΙΤΣΟΣ

Δ. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ : 1 ΠΟΙΗΜΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ 2 ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ

Ο νέος καλείται να διαβάσει τα πιο κάτω 11 ενδεικτικά ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου, και να συνεχίζει αναζητώντας άλλα εξίσου καλά από διάφορες πηγές (βιβλία, Google).

ΠΑΡΑΔΟΧΗ

Νικημένος απ’ το γαλάζιο
με το κεφάλι ακουμπησμένο στα γόνατα της σιωπής
πεθαμένος από ζωή
πεθαμένος από νιότη
βουλιαγμένος κάτου απ’ τη φωτιά του
με το φύκι σαλεύοντας στη μασκάλη του-

Το κύμα της μέρας δεν εύρισκε αντίσταση
μήτε σ’ ένα χαλίκι της σκέψης του.

Ήταν έτοιμος πια για τον έρωτα
και για το θάνατο.

Η ΕΛΕΝΗ (απόσπασμα)

Καμιά φορά, πιάνεται το τσουβάλι σε μια πρόκα στη σκάλα
ή στο γάντζο μιας άγκυρας κάτω στο λιμάνι, γίνεται μια τρύπα,
ξεχύνεται το αλεύρι — ένα ανόητο ποτάμι. Το τσουβάλι αδειάζει.
Το αλεύρι το μαζεύουν οι φτωχοί με τις φούχτες τους, να φτιάξουν
τίποτα πίττες ή κουρκούτι. Το τσουβάλι σωριάζεται. Κάποιος
το σηκώνει απ’ τις δυο κάτω γωνιές του- το τινάζει στον αέρα-
ένα σύννεφο άσπρη σκόνη τον τυλίγει- ασπρίζουν τα μαλλιά του-
ασπρίζουν προπάντων τα φρύδια του. Οι άλλοι τον κοιτάζουν.
Τίποτα δεν καταλαβαίνουν περιμένουν ν’ ανοίξει το στόμα, να μιλήσει.
Αυτός δε μιλάει. Διπλώνει το τσουβάλι στα τέσσερα- φεύγει
έτσι άσπρος, ανεξήγητος, αμίλητος, σα μεταμφιεσμένος
σαν ένας λάγνος γυμνός σκεπασμένος μ’ ένα σεντόνι,
ή σαν πανούργος νεκρός, αναστημένος μες στα σάβανα του.

ΤΑ ΒΡΑΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Τα βράδια του καλοκαιριού πλαγιάζει με ανεξήγητη κούραση.
Τα ρούχα του, ριγμένα στην καρέκλα, έχουν το βάρος
μιας ασυγχώρητης αναβολής. Η νύχτα
κινείται μες στον κύκλο μιας προκαταβολικής μετάνοιας.
Κι αν κάποτε, στο δρόμο κάτω, μια νεανική παρέα
περάσει τραγουδώντας στη δροσιά του φεγγαρόφωτου, τότε
δυό-τρία λουλούδια πέφτουν μέσα στ’ άδεια παπούτσια του.

ΨΙΘΥΡΟΣ

Κοιμήσου,- του είπε – εγώ θα φυλάξω τον ύπνο σου.
Μέσα στις πέτρες κοιμούνται τα πουλιά. Θα περιμένω
ως τα χαράματα, ως εκείνη την ώρα
που το άστρο ανοίγεται σ’ εφτά μικρά παράθυρα,
να δω την πέτρα να χαράζεται σαν τσόφλι αυγού
και δυο πουλιά να βγαίνουν απ’ το στήθος σου.

ΛΙΑΝΟΤΡΑΓΟΥΔΑ

14. Επιτύμβιο

Το παλικάρι που ‘πεσε με ορθή την κεφαλή του
δεν το σκεπάζει η γης ογρή σκουλήκι δεν τ’ αγγίζει

Φτερό στη ράχη του ο σταυρός κι όλο χυμάει τ’ αψήλου
και σμίγει τους τρανούς αϊτούς και τους χρυσούς αγγέλους

18. Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις

Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις εκεί που πάει να σκύψει
με το σουγιά στο κόκκαλο με το λουρί στο σβέρκο

Να τη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου.

ΧΩΡΙΣ ΔΙΚΑΙΩΣΗ

Σ’ όλη του τη ζωή προσπάθησε, αγρύπνησε, ερεύνησε,
εργάστηκε για να ετοιμάσει ένα μεγάλο ευχαριστώ.
Και τώρα να μην έχει σε ποιόν να το πει.

ΓΥΜΝΟ ΣΩΜΑ

Ένα άστρο
έκαψε το σπίτι μου.

Οι νύχτες με στενεύουν
στην απουσία σου.
Σε αναπνέω.

Η γλώσσα μου στο στόμα σου,
η γλώσσα σου στο στόμα μου –
σκοτεινό δάσος
οι ξυλοκόποι χάθηκαν
και τα πουλιά.
Όπου βρίσκεσαι
υπάρχω.

Τα χείλη μου
περιτρέχουν τ’ αυτί σου
τόσο μικρό και τρυφερό
πώς χωράει
όλη τη μουσική;

Ηδονή –
πέρα απ’ τη γέννηση,
πέρα απ’ το θάνατο•
τελικό κ’ αιώνιο
παρόν.

Αγγίζω τα δάχτυλα
των ποδιών σου.
Τι αναρίθμητος ό κόσμος.

Κάτω απ’ όλες τις λέξεις
δυο σώματα ενώνονται
και χωρίζουν.
Μέσα σε λίγες νύχτες
πώς πλάθεται και καταρρέει
όλος ο κόσμος;

Η γλώσσα εγγίζει
βαθύτερα απ’ τα δάχτυλα.
Ενώνεται.
Τώρα
με τη δική σου αναπνοή
ρυθμίζεται το βήμα μου
κι ό σφυγμός μου.

Δυο μήνες που δε σμίξαμε.
Ένας αιώνας
κ’ εννιά δευτερόλεπτα.

Τι να τα κάνω τ’ άστρα
αφού λείπεις;

Το σώμα σου
μ’ εκτοπίζει,
με περιέχει.
Πλαγιάζω κ’ εγείρομαι
μέσα σου.

Τ’ απόκρυφα όργανα
σημαίνουν
έξω απ’ το χρόνο.
Πλοία με φώτα
έρχονται, φεύγουν
δε σφυρίζουν.

Έρωτας,
η βαθιά τομή —
αυτό που ονειρευτήκαμε
μισό στην άγνοια,
μισό στο απόλυτο,
εδώ.

Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α

Θα ξαναπείς την ίδια λέξη
γυμνή
αυτήν
που γι’ αυτήν έζησες
και πέθανες
που γι’ αυτήν αναστήθηκες
(πόσες φορές;)
την ίδια.
Έτσι όλη νύχτα
όλες τις νύχτες
κάτω απ’ τις πέτρες
συλλαβή-συλλαβή
σαν τη βρύση που στάζει
στον ύπνο του διψασμένου
στάλα-στάλα
ξανά και ξανά
κάτω απ’ τις πέτρες
όλες τις νύχτες
μετρημένη στα δάχτυλα
απλά
όπως λες πεινάω
όπως λες σ’ αγαπώ
έτσι απλά
ανασαίνοντας
μπροστά στο παράθυρο
ε-λευ-θε-ρί-α.

ΥΜΝΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1974)

Ι.
Νησί πικρό, νησί γλυκό, νησί τυραγνισμένο,
κάνω τον πόνο σου να πω και προσκυνώ και μένω.
Εσύ της θάλασσας ρυθμός, ολάνθιστο κλωνάρι,
πώς σου μαδήσαν τ’ άνθια σου διπλοί, τριπλοί βαρβάροι.

V.
Κι ή Δόξα, στην ολόμαυρη πού περπατούσε ράχη,
τη Λευτεριά και τη Χαρά για συντροφιά της να ‘χει.
Κουράγιο, μικροκόρη μας, που μας εγίνεις μάνα,
ύμνος και θρήνος της ζωής κι ανάστασης καμπάνα.

ΑΥΤΟΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ

Αφήνει πίσω του τον ύπνο και το δρόμο τον στρωμένο απ’ το φεγγάρι
με λεπτά φύλλα χρυσού. Κι είναι μόνος του τώρα
εδώ, στο λίγο, στο ελάχιστο, μ’ ένα ραβδί κι εν’ άδειο καλάθι. Διακρίνει
μετέωρα τα βουνά μες στην ομίχλη. Η μοναξιά του
δεν έχει πια καθόλου βάρος. Θα μπορούσε να πετάξει. Μα όχι.
Κάθεται στην καρέκλα. Παίρνει ένα μήλο. Το δαγκώνει.
Στα χνάρια που άφησαν τα δόντια του πάνω στο μήλο
μπορεί επιτέλους να διαβάσει το σωστό όνομά του.

ΤΟ «ΙΣΩΣ»

Ίσως και να ’χουν κάποια άξια
αυτά που αφήσαμε πίσω μας,
ίσως να λάμψουν τα δώδεκα ποτήρια
στο επίσημο στενόμακρο τραπέζι,
ίσως να δώσουν μια μέρα τ’ όνομά μας
σ’ ένα χωριό, σ’ ένα βουνό, σ’ ένα δρόμο.
Ίσως. Ίσως. Μα τώρα
και τούτο το «ίσως» πάνω στα χείλη σου
έχει χλωμιάσει και γεράσει.

Τα πιο πάνω 11 ενδεικτικά ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου, λειτουργούν ως σκηνικό και βοηθούν τους διαγωνιζόμενους νέους του 3ου ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΠΟΙΗΣΗΣ ΝΕΩΝ του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου / ΣΠΕΚ να τον γνωρίζουν καλύτερα. Ωστόσο θα πρέπει να εκφραστεί ο καθένας με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο.

Ειδικό βίντεο – αφιέρωμα για τον διαγωνισμό: