Με την Σίσσυ Σιγιουλτζή Ρουκά συνεργαστήκαμε στην έκδοση της δικής μου ποιητικής συλλογής ‘’Συμμετρικά και Ασύμμετρα’’ από τον εκδοτικό οίκο ΑΡΧΥΤΑΣ. Αεικίνητη, δυναμική και δραστήρια προσωπικότητα, γεμάτη δημιουργικές εμπνεύσεις, χαρά της ζωής και ανοιχτή καρδιά. Όπως η ίδια αφηγείται, μεγάλωσε σε μια πολυπολιτισμική οικογένεια από προπάππους, παππούδες και γιαγιάδες, Φραγκολεβαντίνοι οι περισσότεροι, από διάφορες χώρες και περιοχές Ιταλία, Γαλλία, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Ανδριανούπολη μαζεμένοι οι πιο πολλοί στη Θεσσαλονίκη . Από νεαρή ηλικία, όπως καταθέτει, την ταλανίζει το κορυφαίο μυστήριο της εξέλιξης, της ζωής και του θανάτου και η καταλυτική επιρροή τους στον έρωτα , το πάθος και τις ανθρώπινες ορμές.
Την ξεχωριστή ποιητική της φυσιογνωμία καθορίζει ένας πηγαίος αυθορμητισμός με το τεράστιο πλεονέκτημα της πηγαίας ποιητικής αλήθειας και εξαγνισμένης σκέψης. Ταξιδεύει ασταμάτητα γύρω από το δικό της άξονα ύπαρξης με συνοδούς και προκλήσεις τα δικά της αναπάντητα ερωτήματα. Απαλλαγμένη όμως από οποιοδήποτε κίνητρο εγωκεντρικής διάθεσης. Βαθύτερος στόχος η στέρεη αυτογνωσία αφήνοντας πάντα χώρο με ένα άσβηστο ανθηρό χαμόγελο να ακούει και τις ιστορίες των άλλων. Είναι βέβαιο πως αποτελεί συνείδηση και της ίδιας η αλήθεια πως για να γνωρίσεις τον κόσμο πρέπει πρώτα να γνωρίσεις και συμφιλιωθείς με τον δικό σου εαυτό.
Δεν φοβάται να εκτεθεί στη δημόσια ακρόαση γιατί δεν αποδέχεται ότι ο φόβος υφίσταται σαν έννοια. Πολύ δε περισσότερο πως το αίσθημα του φόβου πρέπει να καθορίζει τη σκέψη, τη διαχείριση της ζωής. Και ιδιαίτερα θα συνιστά το θεμελιακό στοιχείο διαπαιδαγώγησης ενσωματωμένο μέσα σε κατευθυντήριες δοξασίες και πλαίσια κανόνων. Ώστε σαν πέπλο χοντρό με αδιαφανή ύφανση θα καλύπτει και τελικά ακρωτηριάζει τους χυμούς της ζωής. Συλλαμβάνει σταθερά την συνύπαρξη ως αμετακίνητο στόχο της υπαρξιακής μας παρουσίας και αποδέχεται πως η εξομολόγηση συχνά γίνεται μετάνοια για αυτά που έζησε και ιδιαίτερα για όσα δεν τόλμησε να ζήσει.
Και μόνο από αυτά τα λίγα που αποσπασματικά έχουν υπογραμμισθεί γίνεται απόλυτα κατανοητό το βαθύτερο νόημα της χρήσης του ονόματος της σεβαστής γιαγιάς της ποιήτριας για την ποιητική της συλλογή ΟΣΙΑ. Αυτή ακριβώς η συλλογή αποτελεί το αντικείμενο της αποψινής μας παρουσίας.
«Ένα χάδι στο χθες και ύστατος αποχαιρετισμός προς εκείνη» αναφέρει η Σίσσυ.
Μεταφέρω αυτολεξεί την βαθύτερη ερμηνεία του επιθέτου ΟΣΙΟΣ με την οποία συνοδεύει τον αποχαιρετισμό της.
«Στην Ορθόδοξη εκκλησία Όσιους εννοούμε εκείνους τους μοναχούς/μοναχές που ηθελημένα αρνήθηκαν κάθε κοσμική απόλαυση και αφοσιώθηκαν ψυχή και σώματι στον θεό.»
Για να διερωτηθεί η ίδια στην ίδια σελίδα
«Μήπως το ίδιο ασκητική δεν είναι και η ζωή του αφοσιωμένου τεχνίτη, ποιητή που με την τέχνη του λόγου και της γραφής του, την συμμετρική ευφωνία, χαρίζει αισθητική απόλαυση και τέρπει την αίσθηση της ακοής και ως ένας άλλος μοναχός ταγμένος στην καλλιτεχνική αρμονία του ανεξήγητου;»
Και πιο είναι το ανεξήγητο και που κατοικοεδρεύει;
Ποιος είναι ο μεγάλος κλειδοκράτορας τον οποίο εναγώνια αναζητά η Σίσσυ που θα ανοίξει διάπλατα και αποκαλύψει το κρυμμένο μυστήριο κάθε ανεξήγητου. Και μάλιστα σε ένα ιδεατό περιβάλλον ασκητικής λιτότητας και περιφρόνησης της χλιδής? Και το πιο ουσιαστικό να έρχεται σε μια διαμετρική αντιπαράθεση με τις σύγχρονες κοινωνίες επίδειξης και υπερκαταναλωτισμού? Δεν διστάζει να δώσει τη δική της λακωνική απάντηση στο ποίημα ¨Γελοίες αγκαλιές ¨
«Λούσα, ανέσεις και ατού, να τα φοράς όχι να σε φορούν!»
Η συλλογή ΟΣΙΑ αποτελεί την πρώτη μου γνωριμία με το ποιητικό έργο της Σίσσυ Σιγιουλτζή Ρουκά. Το περιεχόμενο της συναποτελούν ποιήματα, σύντομα πεζογραφήματα και μια σειρά από συνεντεύξεις σε διάφορες περιόδους της ζωής της συγγραφέως που προσφέρουν την ευκαιρία αποκωδικοποίησης των απόψεων της και πάνω σε ένα πλατύ και ευρύτερο φάσμα θεμάτων.
Όλα μαζί και με ιδιαίτερη ειλικρίνεια σκιαγραφούν το περίγραμμα των αισθητικών και ποιητικών της αντιλήψεων , της κριτικής στάσης απέναντι σε μια σειρά από θέματα και προβλήματα της σύγχρονης καθημερινότητας. Καρπός της ιδιαιτερότητας καταγωγής , παιδείας και εμπειριών στη διαχρονική πορεία της συγγραφέως. Όλη τη σειρά των ποιητικών της πονημάτων που όπως ομολογεί κάποια έχουν χρόνο συγγραφής τα πρώιμα νεανικά της χρόνια τα διατρέχει ο έρωτας και η αγάπη με ευδιάκριτο στόχο την αναζήτηση και συνολική χωρίς ενδοιασμούς αποδοχή τους. Γιατί όπως διαλαλεί ‘Καταγράφουν το γλυκό μαρτύριο του νου’.
Μια και πιστεύει ότι τα γραπτά μένουν αιώνια σαν νίκη απέναντι στο χρόνο με τη δημιουργία της προσφέρει την απερίγραπτη αίσθηση προσφοράς γαλήνης και αισιοδοξίας.
Αγάπη και Έρωτας, όχι όμως με την απλοποιημένη και επιφανειακή μελοδραματική πρόσληψη κάποιων κοινότυπων εννοιών. Το αντίθετο σε μια φανερά πολυεπίπεδη σύλληψη επιχειρεί μια θαρραλέα αποκωδικοποίηση τους και αποσαφήνιση της μορφής και της βιωματικής ζωντανής υπόστασης τριών τουλάχιστο επιπέδων.
Στο πρώτο επίπεδο μέσα από μια αδιαμφισβήτητα προσωπική ανάγκη εξιδανίκευσης και αναστοχασμού αφήνεται να παρασυρθεί και ίσως σκόπιμα παρασύρεται σε ένα ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΤΙΚΟ ΑΠΟΓΥΜΝΩΤΙΚΟ ΕΡΩΤΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ με τον ίδιο τον εαυτό της. Κάνει χρήση χειρουργικών βοηθημάτων και εργαλείων ώστε το ψάξιμο να είναι ανατομικό και οργανικό αλλά και πολύ πέραν από το ορατό ίσως ψευδές και αφερέγγυο. Όπως στο ποίημα «Τόσο αληθινά , Παράλογα, Παράφορα»:
«Θέλω να σε χειρουργήσω……..Να αγγίξω τα αγγεία σου να μαλάξω τα έντερα σου, να γευτώ το συκώτι σου , να κολυμπήσω στους πνεύμονες σου να αναπνεύσω μέσα από το βάθος του κορμιού σου.»
Εδώ την αγάπη και τον έρωτα δεν τούς καθορίζει μόνο η εξωτερική υφή και σύνθεση της ανθρώπινης κατασκευής αλλά πολύ περισσότερο η αρχιτεκτονική συναρμολόγηση των συναισθημάτων άρρηκτα συνδεδεμένη με τον εσωτερικό οργανικό μας κόσμο την πολυπλοκότητα αλλά και γυμνή του παρουσία.
Για να μεταπηδήσει στο αμέσως επόμενο ποίημα ´ Όνειρο και προσμονή´ ακριβώς στην παράλληλη και απέναντι όχθη μιας δεύτερης διάστασης ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΑ
«Θέλω να γευτώ τη βέβαιη ολοκλήρωση την κατάμεστη πληρότητα. Ζήτω η δημιουργία! Είναι νύχτα κι εγώ πάντα θα είμαι εδώ, προσμένοντας το όνειρο να φέρει μέσα μου το φως της ημέρας».
Διακηρύττει η ποιήτρια σε μια μονολογία από τον εξώστη της ασυμβίβαστης πεποίθησης για την ορθότητα αυτού που επιτελεί. Στην ποίηση της Σίσσυ το ανεξήγητο δεν σημαίνει πως είναι και άλυτος γόρδιος δεσμός. Το γαϊτανάκι του πόθου ψάχνει να συμβιβάσει την επιθυμία με την ελευθερία. Σε μια πορεία με φανερή τη διάθεση να ψάχνει το ανεξήγητο μέσα στα φτερά της ελεύθερης από δεσμά υπόστασης και στρατηλάτη τον ποιητικό λόγο. Όπως καταθέτει στο ποίημα «Στου κύκλου τα οράματα» «Ταξιδεύοντας στο χρόνο , οδηγό διάλεξα την ποίηση.»
Σε ένα τρίτο επίπεδο επεξηγεί τη συγχορδία της ΑΓΑΠΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ με ΓΥΜΝΟ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΛΟΓΟ ράπισμα στις οικογενειακές και κατ’ επέκταση κοινωνικές δομές που γεννούν και τρέφουν την κοινωνική ασχήμια μέσα από την απουσία τους . Τόσο του ΕΡΩΤΑ ιδιαίτερα δε της ΑΓΑΠΗΣ. Η ποιήτρια σε μια διαστολή των όρων αναδεικνύει μια ανοιχτή διάθεση ανάπτυξης ενός διαλόγου της ατομικής ύπαρξης από τη μια μεριά με τον περιβάλλοντα μας χώρο από την άλλη. Διερευνά και επεκτείνει τις έννοιες ώστε να καλύπτουν όχι μόνο τις προσωπικές συναισθηματικές κατακτήσεις και απαιτήσεις αλλά να διαχέονται με τρόπο καταλυτικό πολύ πέραν από το προκαθορισμένο… Να αποτελούν συστατικό μέρος του ζωτικού περιβάλλοντα χώρου σε μια οδυνηρή αλλά και ουσιαστική ποιοτική αναβάθμιση του. Που θα κυοφορεί την αρμονική αλληλεξάρτηση και διασύνδεση της ατομικής παρουσίας σε μια διαπλοκή που θα προσφέρει το απόγειο της ευτυχίας σε μια προσπάθεια εξιδανίκευσης της κοινωνικής μας υπόστασης.
Με το ποίημα «Με τα χέρια στον τοίχο» μετά από ένα εκτενή ονομαστικό κατάλογο κοινωνικά περιθωριοποιημένων προσώπων ΑΛΗΤΕΣ, ΚΟΠΡΙΤΕΣ, ΚΛΕΦΤΕΣ, ΛΗΣΤΕΣ, ΒΑΠΟΡΑΚΙΑ ΠΡΕΖΟΝΙΑ, ΑΛΚΟΟΛΙΚΟΙ και πολλών άλλων καταλήγει
Φιγούρες σε βρεγμένο χαρτί
σκιές στο έλεος μισές,
Αδέλφια αγάπης προδομένα
Χειμώνας στις καρδιές των ζωντανών νεκρών
Ώ ρε μάνα , πατέρα
γιατί τους στερήσατε την αναγνώριση
και τη στοργή που τόσο λαχταρούσαν;
Γιατί;
Σε αυτή την ολιγόλεπτη παρουσίαση τα συμπεράσματα θεωρώ ότι είναι εύκολα κατανοητά και προσβάσιμα.
Πρώτος και κύριος συνομιλητής της Σίσσυ ο ίδιος ο εαυτός της. Στήριγμα και πλούτος η πολυπολιτισμική της καταγωγή και ίσως πολύ περισσότερο οι πλατύτεροι ορίζοντες σκέψης που αγκαλιάζουν το υποσυνείδητο της από τα πολύ πρώιμα της χρόνια. Το ψάξιμο αποκάλυψης και καθορισμού του Κλειδοκράτορα των διερευνητικών της προσπαθειών καθορίζει τους ευγενείς της βηματισμούς .
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η δημιουργός θα συνδυάσει και στο μέλλον την άριστη δυναμική της καθημερινή δράση με τον παραγωγικό λόγο ψηλού περιεχομένου. Δεν με διακατέχει κανένα αίσθημα αμφιβολίας, το αντίθετο μια ισχυρή βεβαιότητα ότι αυτό θα συμβεί.
Δρ Τίτος Χριστοφίδης
Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Συγγραφέας
Κύπρος, 29/1/2021
