Βραβεύσεις

Οι Χαιρετισμοί των Μελών της Επιτροπής Βράβευσης κατά την Διάρκεια της Επίσημης Εκδήλωσης της Τελετής βράβευσης της Μαρίας Κέντρου – Αγαθοπούλου και του Κυριάκου Χαραλαμπίδη με το Βραβείο Λογοτέχνη για το σύνολο του έργου του

Ως μέλος της Κριτικής Επιτροπής του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας – Κύπρου για τη «Βράβευση Λογοτέχνη για το σύνολο του έργου του», εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια στις δύο εκλεκτές προσωπικότητες των νεοελληνικών γραμμάτων, τη Μαρία Κέντρου – Αγαθοπούλου και τον Κυριάκο Χαραλαμπίδη, για την επάξια βράβευσή τους.

Το έργο τους, καταξιωμένο ήδη με πάρα πολλές διακρίσεις και βραβεία, καθώς και στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού, έχει προ πολλού κερδίσει το στοίχημα με τον πιο αδυσώπητο κριτή, τον χρόνο, και ανήκει πλέον στον λογοτεχνικό κανόνα, διδάσκεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και μελετάται συστηματικά σε διάφορα πανεπιστήμια. Εξίσου σημαντική είναι η ευρύτερη παιδευτική αξία του έργου τους, που είναι απόκτημα εσαεί για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο.

Δρ Λεωνίδας Γαλάζης (Φιλόλογος – Ποιητής)
Επιθεωρητής Φιλολογικών Μαθημάτων
Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (Κύπρου)
Πρόεδρος του Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής

*****

image1 (1)

Κυρίες και κύριοι,

«Με μεγάλη χαρά προσθέτω και τη δική μου φωνή στη βράβευση των δύο μεγάλων ποιητών, που βραβεύουμε απόψε.

Πρόκειται για Ποιητές που τιμούν τον Λόγο, έτσι όπως ορίζει η Ποίηση. Με τη συμπαντική έννοια της δημιουργίας της γραφής, και πιο συγκεκριμένα με τη διαρκή αναζήτηση του ανεντόπιστου, του άλεκτου, δηλαδή της ίδιας της φύσης της Ποίησης. Είτε αυτή είναι σώμα, είτε μνήμη, έρωτας ή θάνατος. Με την τελετουργία πάντα της θυσιαστικής πράξης. Αυτής που μετακινείται από την αδράνεια στην πυρπόληση έσωθεν, που αναμετριέται συνεχώς με τα όρια της λογοτεχνίας, ανανεώνοντας το θεμελιώδες αίτημά της να προχωρά πέρα από το μετριοπαθές, το προβλέψιμο, το τετριμμένο.

Αυτή την ποίηση βραβεύουμε, αγαπητοί μας φίλοι. Μια ποίηση που στέκεται στο ύψος της βέβηλης ιερότητας, που ανοίγει μέτωπα αγώνων, που δεν ερμηνεύει τον κόσμο, αλλά είναι ο κόσμος. Αυτή που καλεί σε μετάληψη του πάθους των λέξεων μέχρις εξάντλησης της αλήθειας τους. Με τον Ποιητή στον πυρήνα της καταστροφής και της ανάστασής του.»

Καλλιόπη Εξάρχου
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΑΠΘ

*****

image3

Κυρίες και κύριοι,

Ως μέλος της Κριτικής Επιτροπής του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας – Κύπρου για τη «Βράβευση Λογοτέχνη για το σύνολο του έργου του», ζητώ συγνώμη για την αδυναμία παρουσίας μου λόγω ανειλημμένων ακαδημαϊκών υποχρεώσεων στην Κέρκυρα. Στέλνω σε όλους τους παριστάμενους τους χαιρετισμούς μου, εκφράζοντας τη χαρά μου για τον συγκεκριμένο θεσμό.

Καταθέτω και δηλώνω τη σύμφωνη γνώμη μου για την επάξια βράβευσή των δύο εκλεκτών και καταξιωμένων προσωπικοτήτων των νεοελληνικών γραμμάτων, της Μαρία Κέντρου – Αγαθοπούλου και του Κυριάκου Χαραλαμπίδη στους οποίους και εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια.

Δημήτρης Φίλιας
Καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης Ιονίου Πανεπιστημίου
Αθήνα, 25 Νοεμρίου 2019

*****

image5

Κυρία Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά,
Πρόεδρο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Κοινοποίηση: Αντιπρόεδρο του ΣΠΕΚ και τα μέλη της Επιτροπής Βράβευσης

«Αγαπητή κ. Πρόεδρε,

Η συμμετοχή μου ως κεντρικού ομιλητή σε Συνέδριο που θα λάβει χώρα στην Αθήνα στις 13 Δεκεμβρίου και στην Ημερίδα του Συνδέσμου Κρητών Επιστημόνων για το «Έτος Ερωτοκρίτου 2019» την επόμενη ημέρα, δεν μου επιτρέπει να παρευρεθώ στις τριήμερες εκδηλώσεις του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου (12-14 Δεκεμβρίου 2019).

Ως μέλος της Επιτροπής Βράβευσης εκφράζω τη χαρά μου για τη δίκαιη τιμή που απονέμεται σε δύο καταξιωμένες προσωπικότητες των γραμμάτων, το έργο των οποίων έχω μελετήσει σε ανύποπτο χρόνο.

Η κ. Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου έχει παρουσιάσει στη μακρά λογοτεχνική της πορεία εξαιρετικό ποιητικό, πεζογραφικό και δοκιμιακό έργο. Ήδη στα πρώτα ποιητικά της βήματα συνέδεσε με λυρισμό και ευαισθησία την ψυχή με την τέχνη. Η πυκνότητα λόγου φτάνει σε πολλά ποιήματα στα ακραία όριά της προσεγγίζοντας την πανίσχυρη γλώσσα της σιωπής. Με 63 μόλις λέξεις που ισοδυναμούν με εκτενές δοκίμιο, εξυμνεί με υπαινικτικές αναφορές την «πενθοφορούσα ελιά» με το «στιλπνό σεμνό της ένδυμα» και «το πράσινο φως της», αυτή τη «γλυκιά γεύση/στο πικρό στόμα του κόσμου». Με ευφάνταστες εικόνες μετεωρίζεται ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα αποκωδικοποιώντας αθέατες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης ανήκει στη χορεία των κορυφαίων νεοελλήνων ποιητών με διεθνή καταξίωση. Σε μια μελέτη μου με τίτλο «Ο λόγος και η μνήμη. Το ήθος και η δύναμη των λέξεων στην ποίησή του» δείχνω ότι έχει ζυμωθεί με τη γλώσσα. Ξέρει όσο λίγοι τα μυστικά της, γι’ αυτό και αξιοποιεί στο έπακρο τις εκφραστικές της δυνατότητες. Η μορφή και το περιεχόμενο του έργου του βρίσκονται σε ζηλευτή αρμονία. Η θεματική του εκδιπλώνεται από έναν σταθερό κεντρικό πυρήνα που είναι ο άνθρωπος και η μοίρα του. Πολλά από τα πολυσήμαντα μηνύματα της ποίησής του ξεκινούν από εμπειρίες και βιώματα της πολύπαθης Κύπρου, για να λάβουν τελικά πανανθρώπινο χαρακτήρα. Με την έννοια αυτή ο Χαραλαμπίδης είναι οικουμενικός ποιητής. Το δίτομο έργο του «Ολισθηρός ιστός» και το μόλις πριν από ένα μήνα εκδοθέν «Εν δορί κεκλιμένος» επιβεβαιώνουν ότι καλλιεργεί με αξιοθαύμαστο επίσης τρόπο τη δοκιμιακή γραφή, λαμπρός συνεχιστής του Τόμας Μαν, του Γιώργου Σεφέρη, του Οδυσσέα Ελύτη.»

Χριστόφορος Χαραλαμπάκης 
ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

*****

image2

«Κυρία Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά
Πρόεδρο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας – Κύπρου
Κοινοποίηση: Κύριον Ιωσήφ Ιωσηφίδη, Αντιπρόεδρο του ΣΠΕΚ και μέλη της Επιτροπής Βράβευσης

Αγαπητοί κ. Πρόεδρε, κ. Αντιπρόεδρε και αξιότιμα μέλη της Επιτροπής Βράβευσης,

Η συμμετοχή μου στην παρουσίαση του λογοτεχνικού πορτρέτου της συγγραφέως Ευρυδίκης Περικλέους-Παπαδοπούλου που διοργανώνει το Κυπριακό Κέντρο της Διεθνούς Ένωσης Συγγραφέων ΠΕΝ στο Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού “Χώρα”, στη Λευκωσία στις 16 Δεκεμβρίου 2019, δεν μου επιτρέπει, δυστυχώς, να είμαι παρούσα στο τριήμερο των εκδηλώσεων ΣΠΕΚ.

Ως μέλος της Επιτροπής Βράβευσης θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά, τη συγκίνηση και τα θερμά μου συγχαρητήρια για τη βράβευση των δύο καταξιωμένων προσωπικοτήτων της διανόησης των νεοελληνικών γραμμάτων των οποίων το έργο αποτελεί τομή για τη σύγχρονη αλλά και διαχρονική λογοτεχνική πραγματικότητα.

Η Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου, ποιήτρια, πεζογράφος και διηγηματογράφος έχει καταθέσει στα κείμενά της μία δεόντως ξεχωριστή και σπουδαία θεώρηση της σύγχρονης πραγματικότητας. Εικόνες και συναισθήματα αναπηδούν από τη μνήμη, ενισχύοντας την παρατηρητικότητα και τον προβληματισμό για την πορεία της ανθρώπινης υπόστασης σε ένα σύνθετο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο. Το έργο της, πανανθρώπινο και εστιασμένο τόσο στον εσωτερικό ψυχισμό όσο και στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις του ατόμου, αποτελεί τομή για τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Αφορά τη σύνθεση μιας ρεαλιστικής και πολλές φορές βάναυσης πραγματικότητας, ενδεδυμένης με καίριο ποιητικό λόγο που το καθιστά μοναδικό. Η συγγραφέας εκπληρώνει μέσα από το έργο της το χρέος απέναντι στη Μούσα, ενίοτε με αποσιωπητικά και σιωπή.

Ο καταξιωμένος και διεθνώς αναγνωρισμένος Κυριάκος Χαραλαμπίδης, αναμφίβολα, δύναται να χαρακτηριστεί ως «νανοτεχνολόγος» της ποιητικής τέχνης. Αποδεδειγμένα το ποιητικό του έργο καθίσταται καθολικό και διαχρονικό, αφού προσλαμβάνει με ενάργεια τα μηνύματα των καιρών και στοχάζεται πάνω σε κρίσιμα ζητήματα της εποχής μας, ενώ αναδεικνύει τη βαθύτερη αντίληψη του όρου «ελληνικός». Το βασικό «εργαλείο» για τη θεμελίωση του ποιητικού οικοδομήματός του είναι η γλώσσα η οποία μεταπλάθεται και αναγεννιέται εντός ενός άφθαρτου μυθικού, ιστορικού, ουμανιστικού και οικουμενικού πλαισίου. Η σύμπραξη των παραπάνω άγουν την ποιητική του Κυριάκου Χαραλαμπίδη σε μια αρμονική μέθεξη, συγκλονιστική και μαγική. Η λέξη, άλλωστε, στην ποιητική του, αποκτά ψυχή και σωματική υπόσταση, έχει να διηγηθεί τη δικιά της ιστορία στις υπόλοιπες που προσμένουν καρτερικά το δικό τους ταξίδι στον κόσμο της ψυχής και της νόησης. Είναι ένας poeta vates, με διαχρονική ενόραση, αλλά και ένας poeta doctus, εφόσον η σχέση του με την ανάγνωση και τη γραφή είναι πολυσχιδής και εκτυλίσσεται σε πολλαπλά επίπεδα.»

Λουίζα Χριστοδουλίδου

Αν. Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας – Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Κύπρου
στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στη Ρόδο
Ρόδος, 10 Δεκεμβρίου 2019

******