free e-Book "Διαδρομές στον Πόντο: Οδύσσεια, Κληρονομιά, Προοπτική. Ελληνικός Πολιτισμός", Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης

Συνοπτική Κριτική στο έργο "Διαδρομές στον Πόντο: Οδύσσεια, Κληρονομιά, Προοπτική"

Ειδική Έκδοση, Αφιέρωμα, του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, στο πλαίσιο της Ομώνυμης Δράσης Πολιτιστικής Διπλωματίας, από τον συγγραφέα-μελετητή Δρα Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδη, Επίτιμο Αντιπρόεδρο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. “Διαδρομές στον Πόντο: Οδύσσεια, Κληρονομιά, Προοπτική”, από τη σειρά μελετών “Ελληνικός Πολιτισμός” του ιδίου του Συγγραφέα. Είναι ακόμα μια συμβολή του ΣΠΕΚ για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά και Ιστορική Μελέτη – όπως κι άλλα συναφή που εξέδωσε π.χ. «Διαδρομές στα Παραδοσιακά Τραγούδια», «Διαδρομές στη Μικρά Ασία», «Διαδρομές στη Θάλασσα» (είναι ήδη αναρτημένα στον διεθνή κόμβο μας www.cultural-association.org).

Οι αναγνώστες του βιβλίου θα συμφωνήσουν με το συμπέρασμα ότι: Ο Πόντος που λεηλατήθηκε, διώχθηκε, ατιμάστηκε από πολλούς κατακτητές – Ρωμαίοι, Φράγκοι, Τούρκοι –δεν βούλιαξε λόγω της φρικτής Οδύσσειάς του. Επιβίωσε, ανασυντάχθηκε και θα ζει πάντα, χάρη στην Ελληνική Ρίζα και Ιστορία του, στην Παράδοση και στην Πίστη, χάρη στις αξίες του Ελληνικού πνεύματος που πάντα διατηρεί, από την αρχαία εποχή του φιλόσοφου Διογένη και του μέγα γεωγράφου Στράβωνα. Στις εποχές μας τα διατήρησαν στην Ελλάδα οι Πόντιοι πρόσφυγες κι οι διαπρεπείς προσωπικότητες όπως ο Θεοφ. Θεοφυλάκτου, ο Δημ. Ψαθάς, ο Βικ. Σαρρηγιαννίδης, ο Δημ. Μελισσανίδης κ.ά.

Εντυπωσιάζουν επίσης οι Πόντιοι για το σθένος και τη γενναιότητά τους μπροστά στις αβάσταχτες κακουχίες. Κι ενώ κατά την τραγική άφιξή τους στην Ελλάδα το 1924 αντιμετωπίσθηκαν με καχυποψία από τους αυτόχθονες, οι Πόντιοι θεώρησαν την Ελλάδα δεύτερη πατρίδα τους και υπερασπίστηκαν τα βόρεια σύνορά της από τους ναζί και κυρίως τους Βούλγαρους που ήθελαν να κατακτήσουν τη Θράκη. Επιπρόσθετα, συνέβαλαν με την εργασία τους στην ανάπτυξη της γεωργοκτηνοτροφίας και γενικά της οικονομίας της Ελλάδας για να φτάσουν σε επίπεδο πλήρους κοινωνικοποίησής τους, με παιδιά 3^ης και 4^ης γενεάς να διαπρέπουν σε πολλούς τομείς προς όφελος του τόπου.

Στο e-book αυτό αναφέρονται και οι προσωπικότητες των Ποντίων που προσέφεραν στην Ελλάδα, όπως και η ισχυρή παράδοσή τους με χορούς, τραγούδια, ήθη και έθιμα, που τα διασώζουν οι 100 περίπου Σύνδεσμοι Ποντίων στην Ελλάδα (των οποίων τις διευθύνσεις καταγράψαμε για να έχουμε άμεση επικοινωνία και στήριξη στο έργο τους).

Συγχαίρω τον Δρα Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδη για τη σοβαρή και τεκμηριωμένη αυτή μελέτη του. Αυτή προσθέτει ακόμα ένα λιθάρι στο Αρχείο για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά και Ιστορική Μελέτη, που ενισχύει τον ενιαίο Πολιτισμό Ελλάδας, Κύπρου, Αποδήμων.

Σίσσυ Σιγιουλτζή Ρουκά
Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου / ΣΠΕΚ

ΣΕΙΡΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ – ΜΟΥΣΙΚΟΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Η Γλώσσα ταξιδεύει μέσα από ελεύθερα eBooks, τα τραγούδια και την ιστορία τους. Ιστορία, λογοτεχνία, ποίηση, μουσική, τραγούδι, φιλμικό αφιέρωμα – οπτικοακουστική προβολή. Ελληνικά – Αγγλικά – Γαλλικά – Ιταλικά – Γερμανικά – Αραβικά

Οι διαδραστικές παραστάσεις και εκδηλώσεις του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου συνδυάζουν μουσική, τραγούδια, ποίηση, αφήγηση, βιντεοπροβολή, δωρεάν ηλεκτρονικά βιβλία και συμμετοχή του κοινού. Είναι δίγλωσσες ανάλογα με τον τόπο που παρουσιάζονται. Εκπαιδεύουν και ενημερώνουν το κοινό για διάφορα θέματα όπως η ιστορία, ο πολιτισμός και οι παραδόσεις. Παρέχουν μια πλατφόρμα για την έκφραση της τέχνης και της δημιουργικότητας και αντανακλούν τις αξίες και την ιστορία του λαού μας και άλλων φιλικών κοινοτήτων. Ταυτόχρονα, συνιστούν έναν τρόπο καλλιέργειας, ψυχαγωγίας και απόλαυσης για το κοινό, καθώς προσφέρουν ένα ευεργετικό ταξίδι γνώσης και αναψυχής που χαλαρώνει, διασκεδάζει και ανακουφίζει από τον καθημερινό αγχωτικό τρόπο ζωής. Οι παραστάσεις και οι εκδηλώσεις του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου αποτελούν σημαντικό κομμάτι του πολιτισμού και της κοινωνίας μας, προσφέροντας πνευματική συγκίνηση και πολιτιστικό όφελος, προάγοντας την κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη, στηρίζοντας τα γράμματα, τις τέχνες, τον πολιτισμό, τον ανθρωπισμό και τις συναφείς επιστήμες, ενώνοντας ποιοτικά τον απανταχού Ελληνισμό και ωφελώντας ποικιλοτρόπως.

Οι μουσικές συναυλίες που ενσωματώνουν ιστορία, ανάγνωση ποίησης, αφήγηση και προβολές βίντεο προσφέρουν μια μοναδική και καθηλωτική εμπειρία, συνδυάζοντας διάφορες μορφές τέχνης για να ενισχύσουν το συνολικό αντίκτυπο. Ο συνδυασμός μουσικής, ποίησης, αφήγησης και οπτικών στοιχείων μπορεί να δημιουργήσει μια ισχυρή συναισθηματική εμπειρία. Η συνέργεια μεταξύ αυτών των μορφών τέχνης μπορεί να προκαλέσει βαθύτερα συναισθήματα και βαθύτερους προβληματισμούς απ’ ό,τι μπορεί να επιτύχει οποιοδήποτε μεμονωμένο μέσο από μόνο του. Τέτοιες εκδηλώσεις εκθέτουν το κοινό σε διαφορετικές μορφές τέχνης ταυτόχρονα. Οι παρευρισκόμενοι μπορεί να έρθουν για τη μουσική, αλλά να φύγουν με μια νέα εκτίμηση για την ποίηση και τις εικαστικές τέχνες, προωθώντας μια πιο ολοκληρωμένη πολιτιστική εμπειρία.

Οι συναυλίες αυτές, που εμπλέκουν την όραση, τον ήχο και τα συναισθήματα, προσφέρουν μια πολυαισθητηριακή εμπειρία. Η εκδήλωση γίνεται αξιομνημόνευτη και εντυπωσιακή, καθώς η εμπλοκή πολλαπλών αισθήσεων τείνει να αφήνει μόνιμη εντύπωση στους παρευρισκόμενους. Η προβολή βίντεο και η ποίηση προσθέτουν αφηγηματικά επίπεδα στη μουσική, προσφέροντας μια πιο ολοκληρωμένη εμπειρία αφήγησης. Τα οπτικά μέσα απεικονίζουν ιστορίες, συναισθήματα ή αφηρημένες έννοιες που συμπληρώνουν τη μουσική και την ποίηση, εμπλουτίζοντας τη συνολική αφήγηση. Η ενσωμάτωση προβολών βίντεο και αναγνώσεων ποίησης μεταμορφώνει το περιβάλλον της συναυλίας, δημιουργώντας μια μοναδική και καθηλωτική ατμόσφαιρα. Αυτό κάνει την εκδήλωση πιο ελκυστική. Οι εκδηλώσεις αυτές είναι εκπαιδευτικές, εισάγοντας το κοινό σε νέα είδη μουσικής, στυλ ποίησης και μορφές εικαστικών τεχνών. Προάγουν την καλλιτεχνική συνεργασία, ενισχύουν την πολιτιστική εκτίμηση και παρέχουν εκπαιδευτικές γνώσεις, καθιστώντας τις μια πολύτιμη προσθήκη στο πολιτιστικό τοπίο.

Σημείωμα του Μελετητή - Συγγραφέα

Στην Αθήνα, όταν πήγα για σπουδές, πολλοί με ρωτούσαν αν ήμουν Πόντιος. Ο λόγος ήταν γιατί «το επίθετό μου είχε κατάληξη σε –ίδης» (όπως και των πλείστων με καταγωγή από τον Πόντο). Βεβαίως, το ίδιο ισχύει για τα ονόματα πολλών Κυπρίων – πολλά λήγουν επίσης σε –ίδης. Αυτό με ευαρέστησε, γιατί η κατάληξη σε –ίδης είναι πρώτα αρχαία και σημαίνει «ο υιός του», π.χ. Πηλίδης : ο υιός του Πηλέως, Ηρακλειδείς: οι υιοί του Ηρακλέους. Με απλά λόγια, ο Πόντος, όπως και η Κύπρος, έχει βαθύτατη ελληνική ρίζα και από εκεί αρχίζω την ιστορική μελέτη μου για τον Πόντο, ξεκινώντας από τον Πόντιο κυνικό φιλόσοφο Διογένη, τον Πόντιο μέγα γεωγράφο Στράβωνα κ.ο.κ.

Η μελέτη αυτή μου δίδαξε μια ιστορική αλήθεια που δεν συνειδητοποιούσα πιο πριν. Όσα δεινά κι αν υποστεί ένα λαός, όπως ο Πόντος – κατ’ επέκταση ένα έθνος, όπως η Ελλάδα – δεν αφανίζεται όταν έχει την πανοπλία της Παράδοσης, των Αρχών και Αξιών του Πολιτισμού, που πέρασαν από γενεά σε γενεά, για να εξοπλίζουν την κάθε νεότερη. Τα ήθη, τα έθιμα, τα παραδοσιακά τραγούδια και άλλα “κειμήλια” είναι εξαρτήματα της πανοπλίας των Ποντίων, που συντηρούν με το καλό λάδι της Μνήμης και της Συνέχειας.

Το δεύτερο δίδαγμα που εισέπραξα είναι η αξιοπρέπεια των Ποντίων, όταν δεν τους είχαν καλοδεχθεί στην Ελλάδα – η οποία βέβαια ήταν ήδη βαρυφορτωμένη με άλλες εκατοντάδες χιλιάδες προσφύγων από τη Σμύρνη και άλλα καταστρεμμένα μέρη της Ιωνίας. Άντεξαν τις ταπεινώσεις, έζησαν με στερήσεις, αλλά θεωρούσαν την Ελλάδα ως δεύτερη πατρίδα τους. Κι ως δεύτερη πατρίδα τους την υπερασπίστηκαν ενάντια στους Γερμανούς και κυρίως τους συμμάχους τους Βούλγαρους, που ήθελαν να κατακτήσουν τη Θράκη και την Ανατ. Μακεδονία για να έχουν έξοδο στη θάλασσα. Τι θα ’χαμε σήμερα αν οι έμπειροι στον ανταρτοπόλεμο Πόντιοι δεν συγκρατούσαν τους Βούλγαρους;

Το τρίτο δίδαγμα από τη διαδρομή των Ποντίων στην Ελλάδα είναι το εξής: όχι μόνο βοήθησαν μετά τη γεωργο-κτηνοτροφία και την καπνοκαλλιέργεια της τότε αδύναμης Ελλάδας αλλά, θέλοντας να δώσουν συνέχεια στο όραμά τους, σπούδασαν τα παιδιά τους που μετά αναδείχθηκαν σε επιστήμονες και διαπρεπείς επιχειρηματίες. Κι όμως, κανενός δεν πήραν τα μυαλά του αέρα. Από κάθε βαθμίδα βοηθούσαν στην ευπρεπή διαβίωση όλων των Ποντίων, στη στήριξη του Πολιτισμού, της μόνης πανοπλίας τους.

Το επίθετό μου λήγει σε –ίδης, όπως των πλείστων Ποντίων, και χαίρομαι που η μελέτη λήγει με τα τρία πιο πάνω διδάγματα-δώρα, κι άλλα που οι αναγνώστες θα ανεύρουν.

Ευχαριστώ τον ΣΠΕΚ που με εμπιστεύθηκε κι ας συνεχίσουν άλλοι το ωραίο αυτό θέμα.

Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης
Επίτιμος Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
πρώην Πρόεδρος Ακαδημίας Επιστημών Κύπρου

Σημείωση: Οι ηλεκτρονικές εκδόσεις (ebooks, Audio / Video / Music Book) του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου κυκλοφορούν ελεύθερα και δωρεάν από τον Σύνδεσμο Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, στηρίζοντας τη φιλαναγνωσία και την ελεύθερη πρόσβαση όλων στη γνώση και στη μάθηση.

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδη

Γεννήθηκε στη Λάρνακα. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπ. Αθηνών, Οικονομικά στο Οικονομικό Πανεπ. Αθηνών. Είναι αριστοβάθμιος διδάκτωρ Στατιστικής Οικονομικών του Πανεπ. Αθηνών (1978), Fellow of Institute of Sales and Marketing Management. Είναι Επίτιμος Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, Αντιπρόεδρος UNAC, τ. Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου, τ. Πρόεδρος Ακαδημίας Επιστημών Κύπρου, Επιστημονικός Σύμβουλος Διεθν. Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας, τ. οιονεί δικαστής ΑΑΠ, Knight of Vatcan/Holy Sepulchre. Εξέδωσε 10 ποιητικές συλλογές, τρεις Ανθολογίες Κυπριακής και ξένης ποίησης, τρία θεατρικά, κριτική θεάτρου, συλλογή διηγημάτων, δοκίμια, πραγματείες, δύο ιστορικές Μελέτες, τρία βιβλία επιστήμης (Ενέργεια, Ομοσπονδία Κύπρου, Ζήνων Κιτεύς). Για δεκαετίες παρουσίαζε θέματα οικονομίας και πολιτισμού σε κανάλια, ΜΜΕ, Συνέδρια. Μετέφρασε Νομπελίστες κ.ά. Ποιήματά του μεταφράστηκαν σε 30 γλώσσες. Κυκλοφορούν ως e-book «Ανθολόγια 70 ποιημάτων» σε Αγγλικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Ισπανικά. Διακρίσεις: 2007 Βραβείο «Best Poems, Best Poets» από το International Library of Poetry. 2014 Επίχρυσο Μετάλλιο από την Arts, Sciences, Lettres/ ASL. 2019 Grand Prix από την ευρωπαϊκή APPEL για ποιήματά του στη Γαλλική.

Έργα του Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδη που κυκλοφορούν διεθνώς είναι τα ακόλουθα: Α. Ποίηση | Διαδρομή Α’ – Ες’ πόθ’ έρπες, Εκδόσεις Σμίλη, Αθήνα, 2001. Διαδρομή Β’ – Σί βόλε, Εκδόσεις Σμίλη, Αθήνα, 2003. Διαδρομή Γ’ – Έρως απείρως, Εκδόσεις Εν Τύποις, Λευκωσία, 2007. Περί Ουσίας και περιουσίας, Εκδόσεις Πάργα, Λευκωσία-Αθήνα, 2010. Έρως, Μύθος, Βάθος-Χαϊκού, Εκδ. ΡΩΜΗ, 2017, Εκδ. Αρχύτας, Αθήνα, 2020. Εντός, Εκτός, Εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα, 2019. Κούρος και Κόρη, Εκδόσεις Αρχύτας, Αθήνα, 2021. Σε άλλη διάσταση, Εκδόσεις Αρχύτας, Αθήνα, 2023. The Thinker, Anthology of 70 poems, e-book ΣΠΕΚ, 2023. Η Πλατυτέρα των ουρανών, Εκδόσεις e-book ΣΠΕΚ, 2024. Le Penseur, Anthologie de 70 poèmes, e-book ΣΠΕΚ, 2024. Ο Κήπος, Εκδόσεις υπό έκδοση (Αρχύτας, Αθήνα, 2024). Β. Ανθολόγηση και Μετάφραση | ΑΝΕΜΟΕΣΣΑ ΚΥΠΡΟΣ – 24 ΤΚ ποιητές, Εκδόσεις Αριστοτέλους Λεμεσός, 2007. Καλίλ Τζιμπράν: Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ, Εκδόσεις ΑΡΧΥΤΑΣ, Αθήνα, 2021. Γ. Δοκίμια | ‘Κ. Καβάφης, Γ. Σεφέρης, Κ.Παλαμάς, Π.Μηχανικός, Κ. Μόντης – Από άλλη γωνία’, Εκδ.P.M.P.Business Angels, Λευκωσία, 2021 και υπό έκδοση e-book ΣΠΕΚ, 2024. Ζήνων ο Κιτιεύς σε σύγχρονα κρίσιμα διεθνή προβλήματα, e-book ΣΠΕΚ, 2024. Δ. Θεατρικά | Εγώ, ο σωσίας του Χίτλερ, Εκδόσεις ΑΡΧΥΤΑΣ, Αθήνα, 2019, Αντιγόνη – Antigone, υπό έκδοση, 2024, Ισμήνη-Ismène (μονόπρακτο), υπό έκδοση, 2024. Ε. Διηγήματα | Διηγήματα, Εκδόσεις ‘Φιλολογική Κύπρος’, Λευκωσία, 2006-16, Διηγήματα του Φανταστικού, Εκδ.‘Συμπαντικές Διαδρομές’, Αθήνα, 2017, 2018, Στο βάθος κοράλλια, Εκδόσεις ΑΡΧΥΤΑΣ, Αθήνα, 2024. ΣΤ. Ιστορικές Μελέτες | Η Κύπρος στον Αγώνα του 1821, Εκδόσεις ΑΡΧΥΤΑΣ, Αθήνα, 2021. Ο Τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου – Διεπιστημονική μελέτη. e-book ΣΠΕΚ, 2024. Ζ. Φιλοσοφία | Ζήνων ο Κιτιεύς – Στωική Φιλοσοφία, Εκδόσεις ΑΡΧΥΤΑΣ, Αθήνα, 2024.