Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης
Η ποιήτρια κινείται αμφίδρομα τόσο προς το ηρωικό παρελθόν της ελληνικής αρχαιότητας όσο και στο πρόσφατο της αγγλοκρατίας και της σύγχρονης συμφοράς, συνδέοντας έτσι την κυπριακή ιστορία. Ο πόνος του σήμερα αποτελεί το κίνητρο και την έμπνευση της Κλεοπάτρας Μακρίδου και ο Ρε Αλέξης λειτουργεί ως σύνδεσμος και θυρεός, ως σταθερός δείκτης, ως παραμυθία και εξορκισμός μιας άδικης περιπέτειας στα ξένα χέρια.
Ο Εκδότης
Χαιρετισμός Έκδοσης
Αποτελεί τιμή για τη σειρά ηλεκτρονικών εκδόσεων, eBook, του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, το θρυλικό, ποιητικό έργο της διακεκριμένης λογοτέχνιδας Κλεοπάτρας Μακρίδου – Ρομπινέτ, με τίτλο «Ρε Αλέξης». Με μάχιμη γραφή, πιστή στο ευγενές χρέος προς την Πατρίδα, η ποιήτρια αφουγκράζεται τους λαϊκούς καημούς, εμπνέεται από τους κοινωνικούς αγώνες και προσφέρει ένα σημαδιακό, βιωματικό έργο. Κάθε στροφή και κάθε στίχος της ποιητικής της σύνθεσης μαρτυρούν τον λαβύρινθο του νου που αγωνίζεται για ελευθερία – εθνική ανεξαρτησία – κοινωνική δικαιοσύνη. Τεχνίτρια της γραφής, αποδίδει τη λαϊκή ψυχή με γνήσια χρώματα, ζωγραφίζοντας τις σελίδες του έργου της με αισθήματα δικαιοσύνης και αλληλεγγύης. Θρύλος ο Ρε Αλέξης, ήρωας πειστικός, άνθρωπος υπέροχος σε ήθος, ασκεί βαθιά επιρροή στον κάθε αναγνώστη.
Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά
Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου | ΣΠΕΚ
Κριτική Προσέγγιση
Η Κλεοπάτρα Μακρίδου-Robinet Κύπρια της διασποράς (Γαλλία), γράφει στίχο για τα πάθη της αγαπημένης πατρίδας της, εκφράζει την αγωνία της για το μέλλον του νησιού συμπλέκει νόστο με ιστορία, μύθο, παράδοση και μας καλεί για ελπίδα και συνεχή αγώνα. Στην ποιητική σύνθεσή της “ΡΕ ΑΛΕΞΗΣ» αναδεικνύει μέσα από το έργο της έναν εμβληματικό ήρωα της Κύπρου στα χρόνια της Φραγκοκρατίας, τον Ρε Αλέξη για το κατόρθωμα του εναντίον ενός ισχυρού κατακτητή. Δύσκολα χρόνια για τους Κύπριους. Οι Φράγκοι επέβαλαν το φεουδαρχικό σύστημά τους, όπου την άρχουσα τάξη συνιστούσαν οι ευγενείς και ιππότες, ο ανώτερος λατινικός κλήρος και μικρός αριθμός αστών εμπόρων – σχεδόν όλοι ξένοι, Οι Φράγκοι ήθελαν τη θρησκεία τους προεξάρχουσα και επέβαλλαν βαριά φορολογία. 0 δουλοπάροικος χωρικός Ρε Αλέξης δούλευε ως ιπποκόμος των αγγελιαφόρων του βασιλιά. Έτσι κέρδισε το σπάνιο προνόμιο να μετακινείται ελεύθερα σ’ όλη την Κύπρο και άρα να έχει επαφή με τους συμπατριώτες του σε πάρα πολλά μέρη.
Όταν το 1426 οι Σαρακηνοί Μαμελούκοι εισέβαλαν στο νησί και νίκησαν τον Φράγκο βασιλιά Ιανό και τον αιχμαλώτισαν. Μετά οι Μαμελούκοι αποδέσμευσαν τον βασιλιά Ιανό, με όρο την καταβολή υψηλών λύτρων από εισφορές Κυπρίων ευγενών και Ευρωπαίων, συμμάχων του βασιλέα. Η συμφωνία προέβλεπε την καταβολή από την Κύπρο ετήσιου φόρου 5.000 δουκάτων στην Αίγυπτο. Ο Ρε Αλέξης, μετά την αποχώρησή τους από την Κύπρο, εκμεταλλεύτηκε την απουσία του βασιλιά και τη γενική αποδιοργάνωση, κάλεσε πολλούς Κύπριους σε Παγκύπριο ξεσηκωμό και με τόλμη έθεσε υπό τον έλεγχο του ένα μεγάλο μέρος της Κύπρου και διόρισε διοικητές από τις τάξεις των εξεγερμένων Κυπρίων. Οι χωρικοί επαναστάτες τον ανακήρυξαν βασιλιά και τον αποκαλούσαν Ρε, δηλαδή Ρήγα (Rex = Βασιλεύς). Υπό την ηγεσία του οργάνωσαν στρατό που συγκρούστηκε με τους Φράγκους Η εξέγερση των Κυπρίων κράτησε για δέκα μήνες και είχε επαναστατικό συμβούλιο. Ο Ρε Αλέξης μοίρασε στον λαό γη των φεουδαρχών, προϊόντα των ευγενών. Απελεύθερος ο Ιανός επέστρεψε στην Κύπρο και ανασύνταξε τον στρατό. Οι Ευρωπαίοι φίλοι του βασιλέα Ιανού έστειλαν τον Νοέμβρη του 1426 χιλιάδες ιππότες από πόλεις της Ιταλίας και τα Ιεροσόλυμα και κατέπνιξαν το κίνημα του Ρε Αλέξη. Ακολούθησαν φονικές μάχες ο Ρε Αλέξης συνελήφθη από Ιωαννίτες ιππότες και φυλακίστηκε, βασανίσθηκε, προπηλακίσθηκε και κρεμάσθηκε στην αυλή του φράγκικου παλατιού (12 Μαΐου 1427).
Η Κλεοπάτρα Μακρίδου-Robinet αναδεικνύει ποιητικά μια μοναδική σελίδα της ιστορίας της Κύπρου, όπου ένας λαός βασανισμένος ξεσηκώθηκε ενάντια στον δυνάστη και στους ευγενείς του. Ο πατριώτης Ρε Αλέξης ανέτρεψε την κοινωνική τάξη της φεουδαρχίας που κυριαρχούσε στην Κύπρο. Για την ποιήτρια ο Ρε Αλέξης είχε όραμα από το παρελθόν. Επικράτησε για πολύ διάστημα, δολοφονήθηκε, μα σημασία είχε ο Αγώνας, παρά η νίκη. Ως σελίδα της Κυπριακής ιστορίας θα τη θεωρούσα ως ένδοξη, ιδιαίτερα σε μια εποχή όπου οι Κύπριοι ως δούλοι κοστολογούνταν ως υποζύγια ζώα. Ο Ρε Αλέξης περιφρόνησε την εύνοια και τα προνόμια που απολάμβανε από τους ξένους ευγενείς αφέντες του και συμπορεύτηκε με τους δουλοπάροικους συμπατριώτες για να στήσει μια λαϊκή εξουσία με διοικητικό κέντρο, κοινοκτημοσύνη, διοικητική αποκέντρωση, κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, με στήριξη της γυναίκας, με οικονομική στήριξη των αγροτών και άλλα. Η ποιητική σύνθεση «Ρε Αλέξης» της Κλεοπάτρας Μακρίδου-Robinet, σε μορφή e-book, που εκδίδει ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου αξίζει να προωθηθεί ευρέως. Τη συγχαίρω για το έργο αυτό, που αποδεικνύει – όπως και οι άλλες 12 συλλογές της – ότι η ποιήτρια είναι δοσμένη στους αγώνες της Κύπρου, στην Παράδοση και στη Μνήμη.
Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης
Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου
Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Προλογικό Σημείωμα
Κλεοπάτρας Μακρίδου, "Ρε Αλέξης", ο ηγέτης μιας καταδικασμένης επανάστασης
Η Κλεοπάτρα Μακρίδου, από την πρώτη εμφάνισή της μέχρι σήμερα, ακολουθεί αταλάντευτα μια ενιαία γραμμή, μετατρέποντας τα τραύματα της ιστορίας σε προσδοκία. Κύπρια της διασποράς με επαγγελματική σταδιοδρομία και μόνιμη διαβίωση στη Γαλλία, έταξε σκοπό της ποίησής της να ψάλλει τα πάθη του νησιού της. Η μακρά μάλιστα απομάκρυνσή της έχει μεγιστοποιήσει τον νόστο αλλά και την αγωνία της για τις τύχες του, που τις βλέπει μελαγχολικά. Η σύγκριση, εξάλλου, της παιδικής ηλικίας που έζησε στο νησί με ό,τι αντικρίζει επισκεπτόμενη αυτό, προσδίδει στην ποίησή της μια ιδιογενή θλίψη, που βέβαια την επιτείνει ό,τι τραγικό συνέβη το 1974. Έχει αξία, επομένως, η ποιητική ματιά της, από την άποψη ότι ιστορία, μύθος, πάθη και προσδοκίες συμπλέκονται στα έργα της, παρουσιάζοντας μια άλλη θεώρηση των πραγμάτων, του μοναχικού Κύπριου της αλλοδαπής, που αγωνίζεται να μην αποκοπεί από τον ομφάλιο λώρο του.
Το βιβλίο Ρε Αλέξη της Κλεοπάτρας Μακρίδου είναι, ένα ποιητικό χρονικό από τη μυθική εποχή του Ρε Αλέξη έως τις μέρες μας, με κέντρο της αφήγησης τον βίο και τα έργα του ήρωα αυτού του κυπριακού ελληνισμού. Είναι η τραγική μορφή της Κύπρου κατά της ξενοκρατίας, μορφή η οποία ακολουθεί τους διαιώνιους αγώνες της, ως παράδειγμα αντίστασης και πρότυπο της αντοχής της στον χρόνο έναντι μιας ατελεύτητης σειράς κατακτητών. Ωστόσο, η ποιήτρια κινείται αμφίδρομα τόσο προς το ηρωικό παρελθόν της ελληνικής αρχαιότητας όσο και στο πρόσφατο της αγγλοκρατίας και της σύγχρονης συμφοράς, συνδέοντας έτσι την κυπριακή ιστορία. Ο πόνος του σήμερα αποτελεί το κίνητρο και την έμπνευση της Κλεοπάτρας Μακρίδου και ο Ρε Αλέξης λειτουργεί ως σύνδεσμος και θυρεός, ως σταθερός δείκτης, ως παραμυθία και εξορκισμός μιας άδικης περιπέτειας στα ξένα χέρια.
Η ποίηση της Κλεοπάτρας Μακρίδου στη συλλογή της έχει παγιώσει τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα. Απέριττη, λιτή σε γενικές γραμμές, αφτιασίδωτη και πηγαία, με αρκετά στοιχεία της κυπριακής λαϊκής ψυχής, με αποφυγή των περίτεχνων σχημάτων και του φιλολογικού φόρτου, κερδίζει τον αναγνώστη για την ειλικρίνεια και το πάθος της. Παραδοσιακή, κατά κύριο λόγο, παρά ταύτα συχνά διακρίνεται από μια καθαρά προσωπική (και όχι γραμματολογική) νεωτερικότητα, ενώ σε άλλα σημεία οι εικόνες ή οι λεκτικοί σχηματισμοί της τείνουν αχνά προς το υπερρεαλιστικό, δημιουργώντας τολμηρές ανοίκειες εικόνες, παρεμφερείς με εκείνες του δημοτικού τραγουδιού, που μαρτυρούν την ύπαρξη πηγαίου ποιητικού ταλέντου.
Θεοδόσης Πυλαρινός
Ομότιμος Καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου
Βιογραφικό Σημείωμα Συγγραφέα
Η Κλεοπάτρα Μακρίδου-Robinet γεννήθηκε στη Λευκωσία της Κύπρου. Τελείωσε το Παγκύπριο Γυμνάσιο. Σπούδασε με υποτροφία χημικός στην Γκρενόμπλ και τη Λυών της Γαλλίας και είναι διδάκτωρ Χημικός στην Ανόργανη Χημεία (Docteur de Spécialité). Διετέλεσε χρόνια στέλεχος του Γαλλικού Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων καθώς και του υπουργείου Οικολογίας και Αειφόρου Ανάπτυξης, όπου άσκησε τα καθήκοντα της διευθύντριας του τμήματος «Υδάτινοι Πόροι» στην Ορλεάνη. Πρόεδρος και ενεργό μέλος συλλόγων «Οι Φίλοι της Κύπρου» στη Γαλλία απ’ όπου συμβάλλει στο ν’ ακουστεί η φωνή της Κύπρου πατρίδας της. Μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στη Γαλλία και την Κύπρο. Ποιητικές της συλλογές εχουν μεταφραστεί στα αλβανικά και γαλλικά . Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες ποίησης στην Κύπρο, την Ελλάδα και τη Γαλλία. Για το σύνολο του ποιητικού της έργου βραβεύτηκε με το Αργυρό μετάλλιο, τον Ιούνιο του 2017, από τη Διεθνή Ακαδημία Arts-Sciences-Lettres που εδρεύει στο Παρίσι.
Ποίηση: Ωδή για την Κύπρο (Λευκωσία 1992), «Πάτερ απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο» (Λευκωσία 1994), Σαλαμίνα τε (Λευκωσία 1996), «Πρέσβυν αρ’ εισδέξομαι πάτερ» (Λευκωσία 1998), Ο νόστος των Ηρακλειδών (Λευκωσία 2006), Το Κάππα της Κύπρου (Λευκωσία 2013), Μνημόσυνο. Ωδή στον χαμένο υπαξιωματικό Κύπρο Γ. Ιωάννου (Ιχνηλασία, Λευκωσία 2014), Ρε Αλέξης: Ο ηγέτης μιας καταδικασμένης επανάστασης (Λευκωσία 2015), Άσμα ερωτικό και πένθιμο (Κουκκίδα, Αθήνα 2015), Εντοπία φωνή (Κουκκίδα, Αθήνα 2017), Εάλω η ψυχή (Κουκκίδα, Αθήνα 2018), Ταξίδι Οδύσσειο (Κουκκίδα, Αθήνα 2019), Δώρος Λοΐζου – Ο ωραίος της επανάστασης (Κουκκίδα, Αθήνα 2020), Η ηχώ της μνήμης (Μανδραγόρας, Αθήνα 2021), Θεριό η μνήμη (Κουκκίδα, Αθήνα 2022). Έχει επιμεληθεί την Ανθολογία της σύγχρονης κυπριακής ποίησης, δίγλωσσος τόμος στα ελληνικά και γαλλικά (Variations, Rambouillet 2016).
Αξιολογήσεις
Δεν υπάρχει καμία Κριτική Προσέγγιση ακόμη.