«Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του» 2023 απονέμεται από τον Σύνδεσμο Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου ΣΠΕΚ.
“Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, Σάββατο 2 Δεκεμβρίου του 2023, ως Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, για να τιμήσουμε δύο κορυφαίους λογοτέχνες, ποιητές, τον Γιώργο Μαρκόπουλο και τον Αντώνη Πιλλά, με το Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του, αναγνωρίζοντας την αξία, τον πλούτο των συγγραφικών επιτευγμάτων τους.
Βραβεύουμε τον Γιώργο Μαρκόπουλο για την ουσιώδη συμβολή του στην Ελληνική Λογοτεχνία ως ποιητής. Συνταιριάζει την αισθητική συγκίνηση με τη λαϊκή θυμοσοφία, οδηγεί νέους ποιητές και τιμά μεταπολεμικούς, επιστρατεύει κάθε πηγή που φέρει χαρά και προσφέρει δύναμη, αντιπαλεύει τον θάνατο, αγαπά τον συνάνθρωπο, τον τόπο, τιμά την οικογένεια, τη γυναίκα, τον Άλλο, την παράδοση, τη Μνήμη, εξυμνεί την αθωότητα, το φως και την ομορφιά της ζωής.
Βραβεύουμε τον Αντώνη Πιλλά για την ουσιώδη συμβολή του στην Ελληνική Λογοτεχνία ως ποιητής. Έχει βαθιά αγάπη για τη χειμαζόμενη Κύπρο, αγωνιά για το αύριο και προσδοκά για την απελευθέρωση. Με λυρισμό υμνεί τις φυσικές ομορφιές του νησιού του και στηρίζει τη θρησκευτική και πολιτιστική παράδοση, την ειρήνη, τα παιδιά και στοχάζεται το βάθος του μυστικού κόσμου της αιωνιότητας.
Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου/ ΣΠΕΚ απονέμει από το 2019, στο τέλος κάθε χρόνου, το «Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του», όπου λογοτέχνης θεωρείται ο πεζογράφος (διηγηματογράφος, μυθιστοριογράφος) ή ο ποιητής ή ο δοκιμιογράφος. Υποψήφιοι είναι Έλληνες, Κύπριοι και Ομογενείς λογοτέχνες, που προσέφεραν μακρόπνοα και ουσιαστικά στα Ελληνικά Γράμματα, με έργο που αποδεικνύεται οδηγός για τους απανταχού Ελληνόφωνες και Ελληνομαθείς. Για τη βράβευση του Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΠΕΚ διορίζει αυτόνομη Επιτροπή η οποία, με βάση υψηλά κριτήρια, επιλέγει (παμψηφεί ή κατά πλειοψηφία) για βράβευση ένα Έλληνα και ένα Κύπριο ή Απόδημο, λογοτέχνη.
Για ιστορικούς λόγους συνέχειας, να αναφέρουμε ότι μέχρι σήμερα ο ΣΠΕΚ έχει βραβεύσει τους ακόλουθους λογοτέχνες.
- 2019: Μαρία Κέντρου Αγαθοπούλου, Κυριάκος Χαραλαμπίδης
- 2020: Τίτος Πατρίκιος, Ανδρέας Ονουφρίου
- 2021: Αντώνης Φωστιέρης, Κίκα Πουλχερίου
- 2022: Σταύρος Ζαφειρίου, Νίκος Ορφανίδης
Για το 2023 η Επιτροπή του Βραβείου Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του υπό την Εποπτεία της Προέδρου του ΣΠΕΚ κας Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά αποτελείται από:
- Πρόεδρος Επιτροπής ΒΛΣΕ: Δρ Ιωσηφίδης Ιωσήφ Συγγραφέας, Επίτιμος Αντιπρόεδρος ΣΠΕΚ, τέως Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου & Ακαδημίας Επιστημών Κύπρου.
- Αντιπρόεδρος Επιτροπής ΒΛΣΕ: Δρ Κατσώνης Κώστας, Φιλόλογος, Κριτικός, Συγγραφέας, Πρόεδρος Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Λάρνακας, Επίτιμος Πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού Βιβλίου
- Σταυροπούλου Ερασμία, Ομότιμη καθηγήτρια Nεοελληνικής Φιλολογίας, του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής, Πανεπιστημίου Αθηνών.
- Βερτουδάκης Βασίλειος, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας του ΕΚΠΑ.
- Μπαλασόπουλος Αντώνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Κύπρου. -Ευαγγέλου Άγγελος, Επ. Καθηγητής Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Τομέας Λογοτεχνίας και Πολιτισμού του ΕΚΠΑ.
- Μύαρης Γιώργος Κ., Φιλόλογος στη Μέση Δημόσια Εκπαίδευση Κύπρου, κριτικός, συγγραφέας θεμάτων κοινωνικής και πολιτικής φιλοσοφίας.
- Μαυρακάκης Μανόλης, Φιλόλογος, Καθηγητής, Συγγραφέας.
- Αικατερίνη Σουλή, Οικονομολόγος, Σύμβουλος Εκδόσεων Αρχύτας.
Με τη συμμετοχή τους τιμούν την τελετή για το Βραβείο Λογοτέχνη 2023 – ΣΠΕΚ:
- Ο λογοτέχνης της Θεσσαλονίκης Σταύρος Ζαφειρίου
- Η Κύπρια φιλόλογος, ζωγράφος, συγγραφέας Πόπη Μπίσσα, που ευγενώς φιλοτέχνησε τα βραβεία των δύο βραβευθέντων.
Τον ετήσιο θεσμό του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου “Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του 2023” στηρίζουν οι ακόλουθοι αρωγοί και εγκάρδια τους ευχαριστούμε:
- Ιερά Μητρόπολις Ορεινής και Ταμασού
- Hellassat
Ο θεσμός του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου «Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του» βραβεύει κορυφαίους λογοτέχνες και αποτελεί μια διαδικασία που επιδιώκει να αναγνωρίσει και να ανταμείψει τις εξαιρετικές επιδόσεις στον τομέα της λογοτεχνίας. Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον πολιτιστικό χώρο, ενισχύει τη σημασία της λογοτεχνίας, την ανάπτυξη της λογοτεχνίας ως τέχνης, προάγει τον πολιτισμικό διάλογο, ενθαρρύνει τη δημιουργία νέων έργων, τονώνει την κοινότητα των συγγραφέων, διαμορφώνοντας έναν υγιή διάλογο γύρω από λογοτεχνικά θέματα.
Θερμά σας ευχαριστώ όλους και όλες για τη συνεργασία, τη συνδημιουργία, τη στήριξη και τη συμμετοχή σας στο έργο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. Και του χρόνου με υγεία!”
Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά
Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Ακολουθεί το βίντεο της τελετής βράβευσης
ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ | ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Γιώργος Μαρκόπουλος είναι Έλληνας ποιητής, γεννήθηκε στη Μεσσήνη Μεσσηνίας (1951), σπούδασε οικονομικά και στατιστική στην Α.Β.Σ.Π. και υπηρέτησε ως διευθυντής στο Υπουργείο Πολιτισμού. Είναι ένας από τους πρώτους ποιητές της λεγόμενης “ποιητικής Γενιάς του ’70”.Το 1996 τιμήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με το Βραβείο Καβάφη και το 1999 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του «Μη σκεπάζεις το ποτάμι», η οποία, στη συνέχεια, ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Αριστείο του 2000. Το 2012 για δεύτερη φορά με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του «Κρυφός Κυνηγός». Την προηγούμενη χρονιά (2011) βραβεύτηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη) για το σύνολο του έργου του. Σε μετάφραση Michel Volkovich εκδόθηκε στα γαλλικά μια επιλογή από όλες τις ποιητικές συλλογές του με τον γενικό τίτλο «Ne recouvre pas la riviere» (Desmos /Cahiers grecs, Paris,2000). Παράλληλα με την ποίηση γράφει δοκίμια, λογοτεχνικές κριτικές και κείμενα σε περιοδικά και εφημερίδες. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων από το 1982, ενώ κατά το διάστημα 1984-1986 υπηρέτησε και ως μέλος του Διοικητικού της Συμβουλίου.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Ποιητικά έργα
- Έβδομη Συμφωνία, Αθήνα 1968
- Οκτώ συν ένα εύκολα κομμάτια και η κλεφτουριά του κάτω κόσμου, Αθήνα 1973, εκδόσεις Κούρος
- Η θλίψις του προαστίου, Αθήνα 1976, εκδόσεις Κέδρος
- Οι πυροτεχνουργοί, Αθήνα 1979, εκδόσεις Εγνατία/Τραμ
- Ποιήματα 1968-1976, συγκεντρωτική έκδοση Αθήνα 1980
- Η ιστορία του ξένου και της λυπημένης, Αθήνα 1987, εκδόσεις Υάκινθος
- Ποιήματα 1969-1987, συγκεντρωτική έκδοση Αθήνα 1992
- Η φοβερή πατρίδα μου, Αθήνα 1994
- Μη σκεπάζεις το ποτάμι, Αθήνα 1998, εκδόσεις Κέδρος.
- Κρυφός Κυνηγός, Αθήνα 2010, εκδόσεις Κέδρος.
- Ανθολογία για το ποδόσφαιρο, Εντός και εκτός έδρας, Καστανιώτης 2006
Δοκίμια
- Εκδρομή στην άλλη γλώσσα Α’, Αθήνα 1991, εκδόσεις Ρόπτρον
- Εκδρομή στην άλλη γλώσσα Β’, Αθήνα 1994, εκδόσεις Νεφέλη
- Λευτέρης Ιερόπαις – Μια παρουσουσίαση, Αθήνα 1999, εκδόσεις Γαβριηλίδης
- Ιστορικό κέντρο, Αθήνα 2005
- Η ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη, Αθήνα 2009, εκδόσεις Εκάτη Γιώργος Μαρκόπουλος:
Κριτικές Καθηγητή Θεοδόση Πυλαρινού
- «Με επιμονή και με σκοπό στον ίδιο τόπο». Η ποίηση του Γιώργου Μαρκόπουλου (Εκάτη 2013)
- «Για τον Γιώργο Μαρκόπουλο. Κριτικά κείμενα. Ανθολόγηση, Εισαγωγή, Σχόλια», Αιγαίον, Λευκωσία 2017.
- «Ο Γιώργος Μαρκόπουλος σε χρόνο ανύποπτο» (Εκάτη 2019).
- Στο 2ο τεύχος της ΑΚΤΗΣ, Άνοιξη 1990, ανθολογείται η Ποίηση του Γ.Μ. στο ποιητικό ένθετο “Ελληνομουσείον”, που καταγράφουν/επιμελούνται οι Χρήστος Μαυρής και Λεύκιος Ζαφειρίου (σελίδες 193-208).
- Στον τόμο “Νύχτες Πανσελήνου” (επιμ. Νίκος Ορφανίδης-Εισαγωγή Σάββας Παύλου).
- Λευκωσία 1999, εκδ. Ακτή, σελ. 95-107, περιέχονται τα ποιήματα που ανέγνωσε ο Γ.Μ. στην “Ποιητική Βραδιά με Πανσέληνο” [1998].
ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ – επιμέλεια Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης Πρόεδρος Επιτροπής ΒΛΣΕ ΣΠΕΚ 2023
Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του 2023 – Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Ο Γιώργος Μαρκόπουλος, πέρα από τις 4 σημαντικές βραβεύσεις του, πρωτοχάραξε δρόμο ως ένας εμβληματικός ποιητής της λεγόμενης «Γενιάς του 1970». Κατά ένα ομότεχνό του, «κατορθώνει να ταιριάξει την αισθητική συγκίνηση με τη λαϊκή θυμοσοφία και να παραμείνει από τις αρχικές καταβολές του μέχρι την ποιητική του άνδρωση η αριστοκρατικότερη λαϊκή φωνή της γενιάς του». Ως ποιητής έχει μεγάλη αποδοχή από όλο το ηλικιακό φάσμα αναγνωστών και κριτικών. Είναι γενναιόδωρος προς τους νεότερους ποιητές, και στήριξε πολλούς. Παράλληλα τίμησε τους μεταπολεμικούς ποιητές, ‘της ιστορίας που γράφεται πάνω σε γάζες’. Η βιοθεωρία του είναι παραδειγματική, ασυνήθιστη σε άλλους ποιητές, γιατί ο ίδιος δεν επαίρεται για την ποίησή του• ό,τι κερδίζει στη ζωή και ό,τι καλό κάνει το κάνει ως άτομο, αθόρυβα, με ουσία. Τον θάνατο τον ξορκίζει με την ποίηση κι επιστρατεύει κάθε πηγή που φέρει χαρά και προσφέρει δύναμη. Ο Μαρκόπουλος αποτελεί σπάνια περίπτωση γενναίου ποιητή που με τον στίχο του αντιπαλεύει τον θάνατο και τον παραμερίζει χάρη στο σθένος του, το πάθος του για τη ζωή, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, τα πράγματα, τον τόπο, ιδίως τον τόπο του, που τον υμνεί συγκλονιστικά με τον στίχο του «ω πατρίδα, αιώνια ταραχή της πρώτης ερωμένης». Τιμά τους γονείς, τον πατέρα σαν βγάζει ήχο με το φλάουτο, σαν αυτόν που θ’ ακούγεται στον Παράδεισο την αυγή, όπως γράφει. Ως ποιητής μετέχει στη θλίψη, τον πληγώνει ο πόνος της γυναίκας από διάψευση ονείρων, μοναξιά, χρόνο. Ο Μαρκόπουλος από την ιστορική Μνήμη μεταβαίνει στη Μνήμη των αγαπημένων που αφήνουν κληροδοτήματα γι’ αυτό οφείλουμε να μνημονεύουμε. Είναι έντονα βιωματικός: υπαρκτά πρόσωπα και γεγονότα τα μετατρέπει σε ποίηση, χωρίς μύθους ή φαντασία. Συμπονά τον Άλλον και του δίνει άπλετο στίχο του• αυτόν τον ταξικά κατώτερο Άλλον. Στον στίχο μιλά στη θέση ατόμων που διψούν για ζωή, ονειροπόλων που δεν ομιλούν. Είναι ο ταπεινόφρων που δεν μιλά για την ποίησή του, μα για το χαρτί, και το μελάνι. Ποιητής της καθαρής ματιάς, τη ζωντάνιας, της αμεσότητας, δίχως πόζα ή επίδειξη. Αν και ποιητής της συναισθηματικότητας, διόλου εγκεφαλικός, δεν παραδίδεται άβουλα στις εξάρσεις της καρδιάς. Θέτει αυστηρά κριτήρια στον εαυτό του και γνωρίζει πότε το ποίημα μεστώνει, πού πρέπει να τελειώσει, «τι χωράει και τι περισσεύει». Η ποίησή του είναι έργο εν προόδω, ένα ρυάκι που περνάει από την πεδιάδα (την εξωτερική, κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα) κι εκρέει στα εσωτερικά νερά της θάλασσας, της ψυχής. Ξεχωρίζει από άλλους επώνυμους ποιητές γιατί έχει στη θέση των ματιών του δύο φωτογραφικούς φακούς για να παρατηρεί τον κόσμο, στις χαρές και στον πόνο του, για να τους αγαπά άμεσα και περισσότερο, γιατί κρατά κοντά του το «παιδί» που μεγάλωσε στη Μεσσήνη. Εκεί επιστρέφει το συναντά και ξεγνοιάζει. Επιστρέφει μέσω της μνήμης να ζήσει, να βρει το «τότε». Με μαγικό τρόπο το βρίσκει και συνυπάρχει στη ζωή με το παιδί, την αθωότητα, το φως, την ομορφιά της ζωής, που όλα αυτά του γιατρεύουν το τραύμα, του αίρουν τη φθορά. Ο Μαρκόπουλος μικρός πήρε τα ψαλίδια απ’ το κουρείο του πατέρα του και ψαλίδισε ρούχο για το κοστούμι της ουμανιστικής, αγνής ποίησής του.
*
Δείγμα ποίησης του Γιώργου Μαρκόπουλου για «το παιδί της αθωότητας»
Η ΜΠΑΝΤΑ
Μια μπάντα πήγαινε σε επαρχιακό παραλιακό δρόμο.
Έπαιζε εμβατήρια. Ένα παιδάκι δεκατέσσερω χρονώ,
με φαρδύ καπέλο και παλιά ρούχα της μουσικής
που έπαιζε τρομπόνι, δεν είδε τη στροφή του δρόμου.
Έτσι η μπάντα έστριψε,
και το παιδάκι βάδισε μόνο του ευθεία.
Με το τρομπόνι και το μεγάλο του καπέλο.
ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ
Το κοριτσάκι στην τηλεόραση που,
ενώ βομβαρδίστηκαν,
συνετρίβησαν όλα,
αυτό ασταμάτητα έκλαιγε ζητώντας
την κούκλα του.
ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ | ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΛΛΑΣ
Ο Αντώνης Πιλλάς γεννήθηκε το 1950 στο χωριό Πολέμι της επαρχίας Πάφου. Μετά την αποφοίτησή του από το εξατάξιο τότε Γυμνάσιο Πολεμίου και ύστερα από την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων, φοίτησε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου (1970-73), από την οποία αποφοίτησε ως πτυχιούχος δάσκαλος δημοτικής εκπαίδευσης. Είναι επίσης κάτοχος πτυχίου ελληνικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (1984). Στη σαραντάχρονη εκπαιδευτική του θητεία υπηρέτησε σε διάφορα δημοτικά σχολεία της επαρχίας Πάφου και αφυπηρέτησε το 2010 από τη θέση του Διευθυντή. Άρχισε να γράφει ποιήματα από τα μαθητικά και φοιτητικά του χρόνια, ενώ το 1973 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή, με τίτλο «Λυρικά γυμνάσματα» (σε πολυγραφημένη έκδοση), για να ακολουθήσουν στη συνέχεια ίσαμε σήμερα άλλες 25 ποιητικές συλλογές, από τις οποίες οι τρεις περιλαμβάνουν ποιήματα για μικρά και μεγάλα παιδιά. Εξέδωσε επίσης μια συλλογή με ποιήματα γραμμένα στην κυπριακή διάλεκτο («Λαλέουσα, 2014). Η ποιητική του συλλογή «Επιτάφιος» (1978) μελοποιήθηκε από τον Κύπριο μουσικό Μιχάλη Χατζηλοΐζου και παρουσιάστηκε επί σκηνής, ενώ ο «Νεόφυτος Εγκλειστος» (1992) μεταδόθηκε ως θεατρικό δρώμενο, σε διασκευή και σκηνοθεσία Φώτου Φωτιάδη και μουσική Σωτήρη Καραγιώργη, από το Ραδιόφωνο του ΡΙΚ, τον Σεπτέμβριο του 1995. Το ίδιο έργο παρουσιάστηκε και επί σκηνής. Ο Αντώνης Πιλλάς δημοσίευσε κατά καιρούς ποιήματα και πεζά στα ελληνικά περιοδικά «Ευθύνη» και «Νέα Εστία», όπως και σε λογοτεχνικά περιοδικά της Κύπρου («Νέα Εποχή», Πνευματική Κύπρος», «Επιθεώρηση Λόγου και Τέχνης», «Ακτή», «Άνευ» κ.ά.). Το έργο του «Γενέσιον» είναι μια ποιητική σύνθεση γραμμένη και φιλοτεχνημένη από τον ίδιο τον ποιητή, με τους τρόπους των παλαιών μαστόρων των χειρογράφων.
Διακρίσεις
Το 2017 τιμήθηκε με κρατικό βραβείο ποίησης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, για την ποιητική του συλλογή «Θραύσματα» (σειρά δεύτερη), ενώ δύο ποιητικές συλλογές του για παιδιά τιμήθηκαν με το Βραβείο του Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού Νεανικού Βιβλίου: «Χαραυγή» (1989) και «Όμορφη χώρα» (1993). Η ποιητική συλλογή «Όμορφη Χώρα» τιμήθηκε επίσης από την Ελληνική Εταιρεία Χριστιανικών Γραμμάτων. Το 2004 η ποιητική του συλλογή «Ανάβληστρον» τιμήθηκε με το Βραβείο Κώστα Μόντη που απονέμεται σε ετήσια βάση από το Ινστιτούτο Πολιτισμού Κύπρου.
Εργογραφία
1. Λυρικά γυμνάσματα (1973)
2. Ἀναπαραστάσεις και ἐπίλογοι ( 1973)
3. Φωνές τῆς γῆς μου (1975 κρατικός έπαινος)
4. Ἐπικλήσεις κι ἀφιερώματα (1977)
5. Τραγουδῶ τό νησί μου (1977)
6. Ἐπιτάφιος (1978/1979/2017)
7. Προσφορά (1979)
8. Διαδρομή (1983)
9. Ρωγμές (1989)
10. Χαραυγή (ποιήματα για παιδιά, 1989)
11. Επιστροφή (1991)
12. Γενέσιον (1991)
13. Νεόφυτος Έγκλειστος (1992)
14. Αλάβαστρον Μύρου (1993)
15. Όμορφη Χώρα (παιδικά ποιήματα, 1993)
16. Φυλακισμένα Μνήματα (1994)
17. Το Μαρτύριο των 13 μοναχών της Καντάρας (1994)
18. Θραύσματα (2001)
19. Ανάβληστρον (2004, Βραβείο Κώστα Μόντη)
20. Ποικίλματα (2005)
21. Σε κήπο ξένο (2012)
22. Λαλέουσα (2014, ποιήματα στην κυπριακή διάλεκτο)
23. Τραγούδια της Χαράς (2014, ποιήματα για μικρά και μεγάλα παιδιά)
24. Θραύσματα, σειρά δεύτερη (2016, Κρατικό Βραβείο Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού)
25. Θραύσματα, σειρά τρίτη (2019)
26. Στις στράτες των πουλιών και των δέντρων (2020)
ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΠΙΛΛΑ – επιμέλεια Δρ Κώστας Κατσώνης Αντιπρόεδρος Επιτροπής ΒΛΣΕ ΣΠΕΚ 2023
Βραβείο Λογοτέχνη για το Σύνολο του Έργου του 2023 – Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Από το πνευματικό μετερίζι της Πάφου, όπου τον έταξε η μοίρα, με συνοδό της ψυχής του την ποιητική παράδοση του Κινύρα και του Στασίνου, ο δάσκαλος και ποιητής Αντώνης Πιλλάς, όντας και ο ίδιος αθεράπευτος ελληνολάτρης, γνώστης και μελετητής της σύγχρονης και της νεότερης νεοελληνικής λογοτεχνίας, θητεύει στην ελληνική ποίηση της Κύπρου, με συνέπεια και ιεραποστολική αφοσίωση, θα μπορούσαμε χωρίς υπερβολή να πούμε, έχοντας ήδη στο ενεργητικό του, από το 1973 που πρωτοεμφανίζεται στα κυπριακά γράμματα με τα «Λυρικά γυμνάσματα»-σε ηλικία 23 χρόνων, 26 ποιητικές συλλογές. Κυρίαρχο θέμα της έμπνευσης και της γραφίδας του στην 50χρονη ίσαμε σήμερα ποιητική διαδρομή του, όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει και από τους τίτλους των ποιητικών του συλλογών, είναι η βαθιά και αθεράπευτη αγάπη του για τη χειμαζόμενη, μικρή και πονεμένη πατρίδα μας, την οποία υμνεί και δοξάζει, με τον δικό του ποιητικό τρόπο, ενώ ταυτόχρονα τραγουδά τα πάθη της, αγωνιά για το αύριο και προσδοκά την ώρα της λύτρωσης και της απελευθέρωσης.
Εμπνέεται επίσης από τις άπειρες φυσικές ομορφιές του νησιού μας, από τη θρησκευτική και την ευρύτερη πολιτιστική παράδοση του τόπου, χωρίς όμως να μένει ασυγκίνητος από τα γύρω του δρώμενα και τα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, όπως είναι ο πόλεμος, η φτώχεια, η κοινωνική αδικία, τα παιδιά που πεινούν, ο αγώνας του ανθρώπου για το ψωμί και για την ελευθερία και άλλα πολλά. Επιμένοντας στις πλείστες συλλογές του στην παραδοσιακή ομοιοκατάληκτη γραφή, με έντονη λυρική διάθεση αλλά και βαθιά θρησκευτική πίστη, ο Πιλλάς γράφει επίσης ποιήματα για παιδιά με την ίδια ποιητική δεξιοτεχνία και έχει ήδη στο ενεργητικό του τρεις ποιητικές συλλογές για μεγάλα παιδιά, ενώ έτυχε πολλών διακρίσεων στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Ο αείμνηστος φιλόλογος και κριτικός της λογοτεχνίας Γεώργιος Κ. Ιωαννίδης 1944-1999), σε προλόγισμά του στην ποιητική συλλογή του Αντώνη Πιλλά Επιτάφιος (1989), γράφει χαρακτηριστικά για την ποίηση του Πιλλά: Ο Αντώνης Πιλλάς είναι κατ΄εξοχήν λυρική φύση. Έχει μια ευαισθησία σπάνια που συνοδεύεται από μια πηγαιότητα και μια ειλικρίνεια ακόμα πιο σπάνια στους πεζούς καιρούς μας. Όταν βρεθεί μπροστά σε ανθρώπινα δρώμενα που αγγίζουν την ανθρώπινη ουσία, χωρίς στολίδια και περισσά, τότε αφήνεται στη σύλληψη του καίριου. Με τα μάτια της ψυχής του βυθίζεται στο άχραντο βάθος του μυστικού κόσμου της αιωνιότητας, εκεί όπου τα όρια της ζωής σμίγουν με τον θάνατο. Ο μόνος τρόπος τότε της σωτηρίας του είναι στο γράψιμο της ποίησης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
(Από τη βραβευμένη με κρατικό βραβείο συλλογή του «Θραύσματα», σειρά δεύτερη)
1.
Και το πουλάκι
πάνω στην πέτρα
σαν το αναλόγιο
ψέλνει τον ύμνο Σου.
15.
Εντέλει
μια άνω τελεία είναι ο θάνατος.
24.
Εποχές: οι τέσσερις γωνίες
της θείας καλοσύνης.
26.
Μες στην αγάπη
κι ας είσαι ο έσχατος.
34.
Πήλινη στάμνα
το νέο φεγγάρι
χύνει τριγύρω
νερό της λήθης.
42.
Η Άνοιξη, κι αυτή
μετράει τα χρόνια μας.
51.
Στα σκοτεινά εκύλισε ποτάμι
σταμνί της λήθης το φεγγάρι.
65.
Μπαίνοντας μέσα στο ποίημα
οι λέξεις ξαναλάμπουν
74.
Κάποτε κάπου έχω ζήσει
με αυτό το ποίημα.
Στιχηρό γράμμα στον φίλο μου ΠΟΙΗΤΗ Στέφανο Ζυμπουλάκη
Όπου ο φίλος γνήσιος
εκεί και η καρδιά
κι η σκέψη ανθισμένη
και τα μικρά, ωραία ταξίδια
του φωτός η πλησμονή
του τόπου η σκιά ευλογημένη
σαν Θεοτόκος.
Σε ονείρου μέσα χάραμα,
σε σκάλα θείας μουσικής
η παρουσία και τ΄ όνομά σου
Στέφανε
με το στεφάνι της καλής αγάπης
χορδές ουράνιας αρμονίας
κινούν μες στο απλό σου μίλημα
και χειρ Κυρίου να ευλογεί.
Η πρώτη ευχαριστία σ΄ Εκείνον
μα και στον άνθρωπο
όταν το κάλλος Του το μέγα
καθρεφτίζει αθόρυβα
-Θεία εικόνα αν και τόσο εύθραυστη
σαν σκεύος κεράμεως.
Θα κάνω ένα μικρό ταξίδι πάλι
μέσ΄ απ΄ τους στίχους και το πρόσωπό σου
στη Λάρνακα του Αγίου Λαζάρου.
στις Φοινικούδες που ψηλά σηκώνουν
το γιαλό της μες στο φως
με το κρασί της θείας νοσταλγίας σου
μεθώντας
με δυο άστρα ξάγρυπνα στης Αμμοχώστου τους γιαλούς
στο ξεχασμένο σπίτι σου που ρίζωσε στο χώμα
μα έχει τις ρίζες του στον ουρανό,
στον ουρανό της άλλης Κύπρου
αίμα που στάει στις ψυχές και μας κερνά
με το κρασί της θείας νοσταλγίας σου.
Μένω δακρύζων φιλώ το μέτωπο
ένθεν ποιητή ωσάν κι εσένα
μαζί με τα κρυμμένα χνάρια
της ιερής, της έναστρης πορείας σου.
(19/04/2014)
