Οι Κριτικές Προσεγγίσεις παίζουν ένα σημαντικό ρόλο. Χωρίς κριτική, βασιλεύει η πλάνη: o καθένας θα κρίνει τον εαυτό του ως άριστο. Βεβαίως, η κριτική έχει και παιδαγωγικό χαρακτήρα, αφού δείχνει τον δρόμο στον κρινόμενο, «πώς να βελτιωθεί». Αρκεί ο κριτικός να είναι μελετημένος, σοβαρός, αντικειμενικός, χωρίς προκαταλήψεις ή στερεότυπα στο νου του, ή να αποδοκιμάζει τομές ή καινοτομίες. Η κριτική ανάλυση ενός λογοτεχνικού κειμένου, ποιήματος, μυθιστορήματος ή διηγήματος είναι μια προσέγγιση από διάφορες σκοπιές – αισθητική, γλωσσική, νοηματική – με σκοπό να μελετηθούν στον χωρόχρονο αναφοράς: το κείμενο σε βάθος και πλάτος, η σημασία προτάσεων/ σκέψεων/ρόλων, ο σκοπός του έργου. Η κριτική προσέγγιση, ως κοινωνική πρακτική, επικεντρώνεται στους τρόπους με τους οποίους ο δημιουργός, ως κοινωνικό ή πολιτικό ον, καταφέρνει ή όχι να εξαγάγει ερμηνείες και μηνύματα από τον προφορικό και κειμενικό λόγο του.

Ο κριτικός αναμένεται να έχει ευρύ πνεύμα, να αντιλαμβάνεται τις νέες τάσεις, να στηρίξει ή έστω να ανεχθεί τολμηρά σύγχρονα εγχειρήματα του δημιουργού π.χ. μια μεταρρύθμιση ή ανανέωση ενός κατεστημένου status quo – μια αλλαγή έστω πειραματική. Ως κριτικός αναλύει το κείμενο: ανοικτά, πολυεπιστημονικά, ασύνορα, βρίσκει τα όρια εξουσίας ή επιρροής του δημιουργού προς το κοινό. Ο κριτικός αναμένεται ότι πρώτα θα κάνει ενεργητική  ανάγνωση του κειμένου, και όχι επιφανειακή, παθητική. Καθώς θα το διαβάζει, θα θέτει ερωτηματικά και θα συλλογίζεται με σύνθετο τρόπο,  έτσι ώστε να εισδύει με ασφάλεια, να ψάχνει το κείμενο «διαλογιζόμενος με αυτό». Η κριτική του έχει δομή / αρχιτεκτονική,  (εισαγωγή, ανάλυση, ανάπτυξη επιχειρημάτων για αρετές και αδυναμίες, κριτικά σχόλια, συμπέρασμα). Ο κριτικός και το έργο βρίσκονται σε κοινωνικό διάλογο. Οι διεργασίες κριτικής διαχείρισης κειμένου είναι : α) η ανάκληση πληροφοριών και «ανακατασκευή» τους, β) η ανάλυση και ερμηνεία, γ) η σφαιρική αξιολόγηση, δ) ο αναστοχασμός και ε) τα κριτικά και συμπερασματικά σχόλια ως κατακλείδα.

Σημαντική Σημείωση: Οι κριτικές προσεγγίσεις στον διεθνή κόμβο τοy ΣΠΕΚ, www.cultural-association.org, είναι θέσεις του φιλοξενούμενου κριτικού ή αρθρογράφου και δεν δεσμεύουν το Δ.Σ. του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, ούτε τους λόγιους που προσφέρουν έγκριτες υπηρεσίες στον Σύνδεσμο. Εάν επιθυμείτε να στείλετε κι εσείς προς δημοσιεύση την κριτική σας προσέγγιση για ένα λογοτεχνικό, ποιητικό, εικαστικό ή άλλο έργο τέχνης, σας παρακαλούμε επικοινωνείτε μαζί μας για πληροφορίες στο email: info@cultural-association.org

Κριτικές Προσεγγίσεις